Amerikaanse bedrijven proberen via slinkse wegen te voorkomen dat ze worden aangeklaagd door klanten.

Als je een product ‘liket’ op Facebook, wil dat meteen zeggen dat je je recht opgeeft om dat bedrijf aan te klagen? Het lijkt in de Verenigde Staten die kant op te gaan.

Stilletjes voorwaarden aangepast

Een grote voedselproducent, General Mills, maker van ontbijtproducten, heeft onlangs zijn voorwaarden veranderd. Het bedrijf voegde stilletjes bepalingen toe op zijn website, die inhoudt dat zodra je een voordeelcoupon download, of lid wordt van online-gemeenschappen zoals de Facebookpagina van het bedrijf, dan wel meedoet aan wedstrijden, je automatisch het recht verliest om juridische stappen te ondernemen tegen het bedrijf.

In plaats daarvan moet je door een bemiddelingsproces gaan, als je een conflict hebt met General Mills. Het bedrijf lijkt zelfs zo ver te gaan dat je je aan die voorwaarden verbindt zodra je een product van de ontbijtgranengigant koopt.

‘Gedwongen arbitrage’

Steeds meer Amerikaanse voedselbedrijven gaan ertoe over om consumenten zulke bindende arbitrage op te leggen. Juridische experts hebben het al over “gedwongen arbitrage”. De bepalingen zijn populair bij creditcard- en mobieletelefoonmaatschappijen.

"In feite is het een poging om het bedrijf te beschermen tegen iedere vorm van aansprakelijkheid, zelfs wanneer het bedrijf liegt, of als een werknemer bijvoorbeeld opzettelijk glasscherven in een product doet", zegt Julia Duncan van de American Association for Justice.

General Mills houdt het erop dat arbitrage een efficiënte manier is om conflicten op te lossen. Daar zit wat in, want de firma werd vaak voor de rechter gesleept door consumenten.

Aardbeisnack zonder aardbei

Vorig jaar gaf General Mills 8,5 miljoen dollar uit om rechtszaken rond de etiketten van zijn Yoplait Yoplus-yoghurt te schikken. Volgens de eisers waren de gezondheidsclaims die het bedrijf op de etiketten deed niet correct. In december 2012 schikte het in een andere zaak: het bedrijf moest het woord "aardbei" verwijderen uit de naam van een snack waarin geen aardbei bleek te zitten.

Ook mocht het bedrijf een andere productlijn niet meer "natural" noemen, nadat bleek er genetisch gemodificeerde ingrediënten inzaten.

Het is de vraag hoe de rechter bij eventuele komende rechtszaken reageert om General Mills' nieuwe gebruiksvoorwaarden. In ieder geval maken consumentenorganisaties zich zorgen. "Je hebt het over eten, dus ook over iets dat dodelijk kan zijn", zegt een mensenrechtenadvocaat.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl