Als Joe Biden de Amerikaanse verkiezingen wint van Donald Trump, krijgt hij de beschikking over een heel arsenaal aan bevoegdheden om het beleid van Trump terug te draaien.
De Democraten zijn nu al bezig met plannen om de erfenis van Trump af te breken, net zoals Trump deed met de nalatenschap van Barack Obama.
Een overzicht van wat een nieuwe president kan doen om zijn voorganger dwars te zitten.
Wanneer Joe Biden de Amerikaanse verkiezingen wint, ligt er een draaiboek voor hem klaar waarmee hij de erfenis van Donald Trump stap voor stap tot de grond toe afbreekt. Het is overigens precies hetzelfde draaiboek dat Trump vier jaar geleden volgde, toen hij de Democratische president Barack Obama opvolgde.
Trump wijdde zijn eerste periode in het Witte Huis vooral aan het uitwissen van wat zijn voorganger Obama in twee regeerperiodes voor elkaar had gekregen. En van elke stap genoot de president: het terugtrekken van de VS uit de internationale verdragen die Obama had uitonderhandeld, drastische prioriteitswijzigingen bij federale instanties en een golf aan presidentiële besluiten.
“Ze zeggen dat Obama een goede president was,” zei Trump afgelopen augustus. “Maar je kunt helemaal geen goede president zijn als veel van wat je bereikte door ons ongedaan is gemaakt.”
Wanneer Biden aan de macht komt, is er ook niets dat hem tegenhoudt om het werk van Trump ongedaan te maken.
"Elke nieuwe regering wil bepaalde regels, voorschriften, verordeningen en besluiten veranderen. Die veranderingen willen ze zo snel mogelijk doorvoeren," zegt de Republikeinse oud-gouverneur van Utah Mike Leavitt. Leavitt bekleedde ook een hoge ambtelijke functie tijdens het presidentschap van George W. Bush.
Je kunt er vanuit gaan dat het team van Biden een aantal beproefde tactieken zal toepassen om het beleid van Trump te ontmantelen, zeggen verschillende bronnen die betrokken waren bij presidentiële campagnes tegenover Insider.
Inderdaad belooft de Democratische kandidaat dat hij zo ongeveer alles zal afbreken wat Trump en zijn bondgenoten de afgelopen vier jaar tot stand hebben gebracht. Niet voor niets luidt Bidens campagneslogan dan ook "Build Back Better." Daarmee geeft hij aan het beleid van Trump op het gebied van gezondheidszorg, immigratie, milieu, onderwijs en LGBTQ-rechten grondig te willen herzien.
Hieronder volgen een aantal opties die Biden zou kunnen inzetten om de erfenis van Trump uit te wissen, als de Democraat de verkiezingen van 3 november wint:
Procedures voor nog niet ingevoerde regels bevriezen
Op dag één, 20 januari 2021, verstuurt de stafchef van het Witte Huis een memo waarmee alle federale beleidsregels die nog in de maak zijn, worden bevroren. Niemand in Washington fronst de wenkbrauwen bij dit soort praktijken. Elke Republikeinse en Democratische regering heeft in het verleden dergelijke memo's verstuurd. Hiermee wordt het voor de nieuwe president makkelijker om regels naar eigen inzicht te aan te passen of te schrappen.
"Je kunt er honderd procent zeker van zijn dat de nieuwe regering binnen een dag of twee elke regel intrekt die nog niet definitief is", zegt John Cruden, die onder de regering van Barack Obama een hoge ambtenaar op het ministerie van Justitie was.
Het bevriezen van nog niet doorgevoerde regels geeft het team van Biden ruimte om beleid te herzien, als Trump bij verlies van de verkiezingen op de valreep allerlei last minute-maatregelen doorvoert in de periode tussen de verkiezingsuitslag en het moment van inhuldiging van de nieuwe president in januari 2021.
Het elimineren van regels die al 'in de boeken' staan
Het team van Biden heeft ook een instrument op het oog waarmee het Amerikaanse Congres reglementen kan verwerpen die Trumps regering nog snel "in de boeken zet" voordat de huidige president het Witte Huis zou verlaten. Het gaat hier om de zogeheten Congressional Review Act, een wet die overigens maar zelden gebruikt werd, voordat Trump het Witte Huis betrad.
In 2017 hadden de Republikeinen een meerderheid in zowel het Huis van Afgevaardigden als de Senaat. De regering Trump maakte hier in mei 2017 gebruik van om 14 keer wetgeving van Trumps voorganger Obama terug te draaien.
Voordien is de Congressional Review Act slechts éénmaal ingezet door een president. In 2001 zette de regering van George W. Bush een streep door een maatregel over ergonomische werkplekken van de vertrekkende president Bill Clinton.
De effectiviteit van de Contressional Review Act als beleidsinstrument hangt grotendeels af van hoe het Congres er volgend jaar uitziet. Met Biden in het Witte Huis én een Democratische meerderheid in zowel het Huis van Afgevaardigden als de Senaat is dit instrument veel effectiever, dan met een Republikeinse meerderheid in één van beide Kamers.
Nieuwe regels uitvaardigen
Een eventuele regering van Joe Biden kan in bepaalde gevallen ook regels schrappen of herschrijven die al zijn vastgelegd, zonder dat het Congres daaraan te pas hoeft te komen.
Het gaat dan onder meer om beleidsmaatregelen op het gebied van water- en luchtverontreiniging, gezondheidszorg, technologie en andere regels die federale overheidsorganen kunnen uitvaardigen.
Elke nieuwe Amerikaanse regering vaardigt een gestage stroom van nieuwe wet- en regelgeving uit, maar het tempo zal onder Biden wel eens veel hoger kunnen liggen dan gebruikelijk.
Het schrappen en herschrijven van federale regelgeving kost tijd. Instanties van de federale overheid moeten publiekelijk hun voornemens bekend maken, zodat daarop gereageerd kan worden. Ook moeten de instanties kunnen uitleggen waarom bestaande regelgeving op de schop moet. Als in dat proces fouten worden gemaakt, belandt een zaak onvermijdelijk bij de rechter, met alle vertraging en gevolgen van dien.
Beleidsmedewerkers uit het team van Biden stellen nu al lijsten samen met regulering van Trump waarvan ze vinden dat die aangepast moeten worden.
Internationale afspraken herzien
Biden heeft beloofd dat de VS zich "vanaf dag één" van zijn presidentschap weer committeert aan het klimaatakkoord van Parijs. De Democratische president Barack Obama zette in 2016 zijn handtekening onder die akkoorden. Een van de eerste dingen die Trump deed toen hij president werd, was zich terugtrekken uit het klimaatakkoord van Parijs.
Een andere belofte van Biden is dat de VS weer meedoet aan de nucleaire deal met Iran. Ook dit is een erfenis van Obama die hiermee wilde voorkomen dat Iran een kernmacht wordt.
Trump zegde in 2018 de Amerikaanse medewerking aan de deal met Iran op. Hij noemde de overeenkomst "een verschrikkelijk eenzijdige deal die nooit ofte nimmer gesloten had moeten worden."
Een juridische draai van 180 graden
Een ander krachtig instrument waar de regering van Biden de beschikking over zou krijgen is het recht om als federale overheid in een lopende rechtszaak van standpunt te veranderen.
Waar bijvoorbeeld het Amerikaanse ministerie van Justitie onder Trump een rechter kan hebben gevraagd om een bepaalde beleidsmaatregel te handhaven, kan datzelfde ministerie onder Biden beargumenteren dat deze beleidsmaatregel niet door de beugel kan.
Federale rechters houden er doorgaans niet van als de overheid plots een tegenovergesteld standpunt inneemt. Toch hebben president Trump en ook zijn voorgangers deze tactiek gebruik. Doorgaans gebeurt dit op het moment dat de nieuwe president en andere politieke kleur heeft dan de voorgaande president.
Presidentiële verordeningen
De snelste manier om beleid erdoor te krijgen is met de presidentiële pen. Zogenoemde presidentiële verordeningen zijn tegelijkertijd ook maatregelen die een volgende president met het grootste gemak weer teniet kan doen.
Als Biden neerstrijkt in het Witte Huis, kan hij verordeningen van Trump met één pennestreek ongedaan maken.
Tijdens zijn eerste weken als president tekende Trump stapels presidentiële verordeningen, van het bouwen van een muur tussen Mexico en de VS, tot het op slot gooien van de VS voor immigranten uit moslimlanden.
Een nieuwe regering smeert nieuwe verordeningen meestal uit over de tijd om de eigen politieke basis te behagen en alvast steun te werven voor zwaardere maatregelen in een later stadium. "Vaak is het tekenen van een executive order een manier om media-aandacht te creëren voor een politieke boodschap. Je wilt een duidelijk signaal afgeven", zegt Chris Lu, voormalig beleidsmedewerker van de regering Obama.
Nieuwe leider, nieuwe benoemingen
Ook de bemensing van sleutelposten is een politiek instrument. Een nieuwe regering kan een duidelijk signaal over het beleid afgeven met de benoeming van topambtenaren bij federale overheidsinstanties.
Gewoonlijk benoemt een president zo'n 4.000 mensen bij de federale overheid. Voor een duizendtal van die benoemingen is goedkeuring vanuit de Senaat vereist.
Zo drukte de regering van Donald Trump zijn stempel op het milieubeleid van de VS door functionarissen te benoemen die sterk voorstander zijn van deregulering.
Waarschijnlijk zal een regering onder leiding van Biden putten uit het reservoir van ambtenaren die onder Obama dienden, de eigen campagnestaf en voormalige rivalen van Biden in de race om het leiderschap bij de Democraten.
Nieuwe wetgeving
Het invoeren van nieuwe wetten is natuurlijk de beste manier waarop een president kan proberen om zijn beleid een duurzaam karakter te geven. Door de patstelling tussen Republikeinen en Democraten in het Amerikaanse Congres is het de laatste jaren wel steeds moeilijker geworden om belangrijke wetgeving erdoor te krijgen.
Biden zou de Oval Office betreden met een behoorlijk verlanglijstje op het gebied van infrastructuur, klimaatverandering, gezondheidszorg en immigratie.
De kans op succes voor de Democraten hangt sterk af van de vraag of ze al dan niet een meerderheid krijgen in zowel het Huis van Afgevaardigden als de Senaat.
"Verkiezingscampagnes zijn altijd gebaseerd op een optimale uitslag voor de desbetreffende kandidaat. De werkelijkheid ziet er vaak anders uit", concludeert de voormalige Republikeinse gouverneur Mike Leavitt.
Lees het volledige originele artikel hier op Business Insider US
