• In Nederland wordt de hoge inflatie van inmiddels 10 procent gezien als een groot probleem voor de koopkracht van burgers.
  • Het Nederlandse inflatieprobleem is echter kinderspel vergeleken met de geldontwaarding in landen als Argentinië en Turkije.
  • Valuta-expert Joost Derks van iBanFirst legt uit hoe de sterke dollar een ravage aanricht in opkomende landen.

ANALYSE – Met een kruiwagen naar een pinautomaat om even wat geld op te nemen? In Argentinië lijkt het een kwestie van tijd voordat het zover is. Er zijn namelijk veel landen waar ze met jaloezie kijken naar de Nederlandse inflatie van 10 procent.

In Europa staat de hoge gasprijs volop in de schijnwerpers als aanjager van de hoge inflatie. Maar in andere delen van de wereld spelen de stijgende energieprijzen slechts een bijrol wat betreft het uithollen van de koopkracht.

In Turkije, Argentinië en veel meer landen is de sterke dollar de grote boosdoener. Omdat de dollar sinds de jaarwisseling 25 procent of meer is gestegen ten opzichte van de Turkse lira en Argentijnse peso, zijn allerlei importproducten voor inwoners van deze landen een stuk duurder geworden.

In Argentinië is de inflatie vorige maand opgelopen tot meer dan 70 procent. Het land worstelt al jarenlang met een torenhoge inflatie, waar de bevolking op creatieve wijze mee omgaat.

Voor de middenklasse is het bijvoorbeeld een sport om zoveel mogelijk zaken op afbetaling te kopen. Door de snelle waardedaling is het duurste biljet van 1.000 peso nog maar 8 euro waard. Sinds 2010 is de koopkracht van de munt met meer dan 90 procent gedaald.

Wie luxe uit eten gaat of boodschappen doet, moet dus een hele stapel bankbiljetten meesjouwen. Bijna alle grote aankopen - zoals huizen – worden al afgerekend in dollars.

Inflatie in Argentinië en Turkije

De Argentijnse centrale bank probeert de inflatie enigszins onder controle te krijgen met forse renteverhogingen. In augustus werd het belangrijkste rentetarief opgeschroefd van 60 naar 69,5 procent. Dat is echter dweilen met de kraan open, zolang het land de begroting niet op orde heeft.

In de aanloop naar de presidentsverkiezingen in 2023 is het onwaarschijnlijk dat president Alberto Ángel Fernández harde maatregelen gaat nemen – ondanks grote druk van het Internationaal Monetair Fonds (IMF).

In Turkije, dat ook met zeer hoge inflatie worstelt, kiest de centrale bank overigens voor een heel andere aanpak. Volgens officiële cijfers is de inflatie in Turkije opgelopen tot bijna 80 procent. De werkelijke inflatie ligt mogelijk nog een stuk hoger, maar de Turkse centrale bank verlaagde onlangs de rente van 14 naar 13 procent.

De opvallende rentezet werd gedaan onder druk van president Recep Tayyip Erdoğan, die van mening is dat de zwakke economie een groter probleem is voor Turkije dan hyperinflatie.

Sterke dollar zorgt voor problemen in opkomende landen

De sterke dollar zorgt behalve voor een extreem hoge inflatie ook voor andere problemen in de opkomende wereld. Om meer interesse te wekken bij buitenlandse investeerders, hebben veel landen en ook bedrijven leningen uitgeschreven in dollars. De stijging van de Amerikaanse munt maakt de rentebetalingen en aflossingen van die leningen een stuk duurder.

Voor de Wereldbank was de opstapeling van gevaarlijke factoren eerder dit jaar al aanleiding om te waarschuwen voor een nieuwe schuldencrisis. Veel landen in Latijns-Amerika en Afrika dreigen de komende kwartalen in betalingsproblemen te komen. En welke munt krijgt de wind in de rug als de spanning in de financiële wereld oplaait? Je raadt het al: de dollar.

Joost Derks is valutaspecialist bij iBanFirst. Hij heeft ruim twintig jaar ervaring in de valutawereld.