Dat je als blanke westerling een streepje voor hebt, als je zaken doet in het buitenland, verbaast je misschien niet.Toch is het verhaal van een Nederlandse én Congolese man in India bizar. Zakensite Quartz scheef erover.
De Nederlander, dertiger en woonachtig in Gurugram – ten zuiden van New Delhi, zag het succes van zijn team groeien wanneer hij mee ging naar zakelijke deals, aldus Quartz:
Als je een westerse man meeneemt… dan voelen de mensen zich zo belangrijk. Als ik binnenstap dan voel ik me bijna een god. […] Eerlijk waar: iedere meeting waar ik ben geweest, kregen we na afloop de opdracht. De opdrachten worden altijd groter wanneer ik erbij ben. Niet omdat ik zo goed ben, maar omdat ik een westerling ben.
De Congolees daarentegen woonde al tien jaar in India, maar verloor zijn baan en werd uit zijn appartement gezet. Hij denkt dat dit komt door zijn donkere huidskleur.
Afrikanen kunnen in India maar lastig een woning vinden, omdat de Indiase middenklasse niet graag verhuurt aan Afrikanen. Als ze dat wel doen, rekenen Indiërs een hogere prijs.
Opkomende markten
Wat de twee meemaken gebeurt volgens de auteur van het stuk in Quartz, Melissa Tandiwe Myambo van de Universiteit van Johannesburg, veel in opkomende markten. In haar onderzoek focust ze op, zoals zij het noemt, frontier migration: de verplaatsing van arbeid, kapitaal, technologie en ideeën van een meer 'ontwikkelde' economie naar één die minder 'ontwikkeld' is.
Haar conclusie: als het over migratie gaat, hebben basale eigenschappen zoals de vorm van de ogen, lengte, haar- en huidskleur grote invloed op de perceptie van migranten.
Natuurlijk kun je niet makkelijk meten in hoeverre witte mannen voorrechten genieten in deze opkomende markten. Maar vooral in India - waar er een sterke culturele traditie is die een lichtere huidskleur als superieur ziet - zijn blanke mannen in het voordeel dankzij stereotype opvattingen. Mensen zijn ervan overtuigd dat ze rijk zijn, de economie kunnen laten floreren en een 'legale' migrant zijn.
Thuis in de westerse wereld is de blanke man een stuk minder speciaal. De blanke mannen die Tandiwe Myambo sprak, voelden allemaal een mengeling van ongemak en verrassing, toen ze erachter kwamen hoeveel macht ze kregen na hun verhuizing naar een opkomende economie.
Lagere kaste
In India wordt een donkere huid geassocieerd met armoede en een lagere kaste. Iets wat zijn oorsprong kent in de Britse koloniale tijd. Hebben donkere Indiërs daar al nadeel van, laat staan de Afrikaanse buitenlanders.
'Eerlijkheid' wordt geassocieerd met een hogere kaste en dit hangt ook weer samen met een hogere economische status. Buitenlanders met een lichtere huid profiteren van dit vooroordeel. Volgens Myambo is het goed om stil te staan bij de impact van 'white privilege' in de globaliserende economie.
