De Franse premier Jean-Marc Ayrault en zijn ministersploeg zijn opgestapt. President François Hollande heeft minister van Binnenlandse Zaken Manuel Valls tot premier benoemd.

De regerende Socialistische Partij (PS) heeft zondag bij de gemeenteraads- en burgemeestersverkiezingen een verpletterende nederlaag geleden. Valls (51), zoon van een Spaanse vader en een Zwitserse moeder, behoort tot de rechtervleugel van de PS. Zijn benoeming komt daarom tegemoet aan de verkiezingsuitslag.

Valls favoriet in peilingen

Volgens een opiniepeiling in opdracht van de krant Le Parisien is hij ook de favoriete kandidaat van de Fransen voor de opvolging van Ayrault: 31 procent spreekt zich voor hem uit. Tweede is op grote afstand Martine Aubry: 17 procent van de ondervraagden wenst zich de burgemeester van Lille als de nieuwe regeringsleider.

Valls geldt als relatief rechts. Hij maakte geen geheim van zijn afkeer van bijvoorbeeld verworvenheden als de 35-urige werkweek en relatief vroege pensionering. Als minister van Binnenlandse Zaken ging hij tekeer tegen illegale immigratie en schokte hij links Frankrijk vorig jaar met de uitzetting van een gezin uit Kosovo, onder wie het schoolmeisje Leonarda. Zij werd vanuit een dorp ten zuiden van Besançon en vervolgens vanuit Kosovo de bron van een gigantische rel in de Franse politiek en van een bittere tweestrijd bij links.

Ingrijpende maatregelen

Hollande ontkwam niet aan ingrijpende maatregelen. Zijn PS moest bij de verkiezingen de centrumrechtse UMP voor zich dulden en zag ook het rechts-nationalistische Front National (FN) fors winnen. De UMP kreeg bijna 46 procent van de stemmen, de socialisten bleven steken op ruim 40 procent. Het FN kreeg slechts 6,8 procent van het totale aantal stemmen, maar dat komt alleen doordat de partij in de meeste gemeenten niet meedeed.

De ellende is mogelijk nog niet ten einde voor de socialisten. Eind mei zijn de verkiezingen voor het Europees Parlement. In de peilingen bungelt de PS achter de UMP en het eurosceptische FN, dat net als de Nederlandse PVV pleit voor het opzeggen van het EU-lidmaatschap.

Eerste vrouwelijke burgemeester Parijs

In tientallen steden, waaronder Toulouse, Reims, Amiens en Roubaix, moet de PS de macht afstaan. Parijs blijft wel in handen van de socialisten. Met Anne Hidalgo krijgt de Franse hoofdstad voor het eerst een vrouwelijke burgemeester.

Premier Ayrault en zijn kabinet hebben het nog geen 2 jaar volgehouden. Hollande benoemde Ayrault nadat hij in mei 2012 de presidentsverkiezingen had gewonnen van zittend staatshoofd Nicolas Sarkozy.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl