ANALYSE – Misschien wel het opmerkelijkste moment van het debat tussen de vijf belangrijkste kandidaten voor de Franse presidentsverkiezingen. Marine Le Pen haalde maandagavond een A4’tje tevoorschijn met een grafiek over vermeende invloed van de euro op de industriële productie van enkele lidstaten.
De lijntjes laten maar één conclusie toe: sinds de chartale euro in 2001 werd geïntroduceerd, is het bergafwaarts gegaan met Frankrijk, Spanje en Italië. Alleen Duitsland heeft geprofiteerd.
Anders gezegd: Frankrijk heeft helemaal geen baat bij het lidmaatschap van de eurozone en kan daar maar beter uitstappen. Precies wat Le Pen wil doen, als ze president wordt.
Maar diverse Franse media hebben de grafiek inmiddels nadere bekeken. Wat blijkt? Op de grafiek van Le Pen valt een hoop af te dingen. Dat zit zo:
Dit is de schokkende grafiek over de euro van Marine Le Pen, die de ontwikkeling van de industriële productie toont. Er is één duidelijke ‘winnaar’: Duitsland. Frankrijk zit bij de verliezers.
Maar let op: het gaat hier niet om absolute getallen, maar om indexcijfers. Die laten de relatieve, procentuele ontwikkeling zien vanaf een bepaald ijkpunt. En niet toevallig is het basisjaar dat Le Pen heeft gekozen 2001, het introductiejaar van de chartale euro.
Bij indexcijfers is het zo dat de keuze van het basisjaar van belang is, omdat verschillen zo willekeurig kunnen worden uitvergroot. Zie hier een grafiek met dezelfde cijfers van de OESO, maar dit keer met als basisjaar 2010. Hoezo een breuk vanwege de euro? Nee, de kredietcrisis van 2008, daar gebeurt echt iets.
Zoom je nader in op de periode sinds de kredietcrisis, dan komt het volgende beeld naar voren. Duitsland breekt uit na de kredietcrisis, maar Frankrijk blijft achter, samen met NIET-euroland het Verenigd Koninkrijk
Het beeld dat Le Pen schetst met de euro als boosdoener van de achterblijvende groei van de industriële productie is twijfelachtig. In de jaren na de introductie van de euro is het weliswaar zo dat de groei van de industriële productie van Frankrijk een aantal jaar stagneert, terwijl de Duitse groei aantrekt, maar de echte breuk volgt bij de kredietcrisis van 2008.
Na de kredietcrisis herstelt de Duitse industrie veel krachtiger geweest in vergelijking met zowel Frankrijk als het Verenigd Koninkrijk. Het is echter twijfelachtig om dat te koppelen aan de euro.
Voor het verlies aan industriële kracht in Frankrijk kun je net zo goed verwijzen naar interne stagnatie, gevoed door een rigide arbeidsmarkt. Nogmaals: het VK heeft de euro niet en is ook achtergebleven bij Duitsland.
Maar voor Le Pen is het uiteraard prettiger om een externe 'vijand' aan te wijzen.
