Er is een versie van mij die haar vrije tijd besteedt aan het lezen van boeken over natuurkunde, die aan yoga doet en zoveel mogelijk gezonde, verse maaltijden bereidt.
Een andere versie van mij vindt natuurkunde moeilijk, net als yoga en koken. Die versie scrolt in haar vrije tijd zinloos door haar social media.
Er bestaat een wetenschappelijke naam voor versie 1: de anticiperende persoonlijkheid. Versie 2 heet de ervarende persoonlijkheid.
En nu komt het: door een verandering van je mindset is het vrij eenvoudig om versie 2 te vervangen voor de deugdzame versie 1.
Dat stelt Laura Vanderkam, expert op het gebied van timemanagement en auteur van het boek Off the Clock: How to Feel Less Busy While Getting More Done. Vanderkam stelt dat iedereen drie persoonlijkheden in zich herbergt: de anticiperende, de ervarende en de onthoudende.
Het belangrijkste bij het indelen van je tijd (oftewel: daadwerkelijk die boeken lezen) is jezelf af te vragen: wilde mijn anticiperende ik dit doen? Zo ja, doen! Je onthoudende ik zal blij zijn dat je het hebt gedaan - en onthouden blijft een stuk langer hangen dan ervaren.
Leef niet alsof het je laatste dag is
Vanderkams model van anticiperen-ervaren-onthouden ligt in het verlengde van wat Nobelprijswinnaar en psycholoog Daniel Kahneman eens stelde. Kahneman zegt dat iedereen twee persoonlijkheden heeft: de ervarende, die in het moment leeft, en de onthoudende, die in het verleden leeft.
Vanderkam stelt dat onze onthoudende ik de 'bewaker van onze identiteit' is. Het probleem, schrijft ze, is dat 'het nu, het moment waarin de ervarende ik de baas is, een buitenproportioneel groot effect heeft op je handelen, waardoor het een vluchtig karakter heeft'.
Zeker, het voelt in het moment misschien fijn als je doelloos langs wat afbeeldingen van de vakanties van je vrienden scrolt. Maar als je erop terugkijkt, onthoud je die dag als een saaie dag. Misschien onthoud je hem helemaal niet.
Het doel is dus om niet in het heden te leven, of te leven alsof het je laatste dag is, zoals sommige popartiesten en vertolkers van het Nederlandse levenslied ons willen doen laten geloven. Je moet juist leven voor morgen - en de jaren die volgen. Als je terugkijkt en ontdekt hoe je leven echt was: leuk en vol voldoening of saai en onbevredigend.
Het duurt even voordat je deze verandering in mindset hebt bewerkstelligd, maar op een gegeven moment realiseer je je dat de anticiperende ik, in lijn met je onthoudende ik, het beste met je voorheeft.
