Om de klimaatdoelen te halen komt er een “verstandige” heffing voor bedrijven op de uitstoot van het schadelijke CO2. Het kabinet wil burgers ontzien bij de energierekening.

Dat maakte premier Mark Rutte bekend.

Hij reageerde daarmee op de doorrekening van een reeks klimaatplannen, waaruit blijkt dat vooral de industrie er een forse schep bij moet doen om de uitstoot van CO2 terug te dringen.

De tegemoetkoming aan oppositiepartijen GroenLinks en PvdA, die voor een CO2-heffing pleiten, komt een week voor de provinciale verkiezingen. Daarbij lijkt het kabinet zijn meerderheid in de Eerste Kamer te verliezen en is dan aangewezen op andere partijen.

Het kabinet wil nu “meer balans” bij de verdeling van de lasten van het klimaatakkoord. Het moet eerlijker dan uit de doorberekeningen naar voren is gekomen, aldus de premier.

De energierekening mag niet teveel bij de huishoudens terechtkomen. De industrie zal een grotere bijdrage moeten leveren om ervoor te zorgen dat in 2030 de uitstoot met 49 procent is teruggebracht ten opzichte van 1990. ,,We willen de rommel die we hebben veroorzaakt niet doorschuiven naar de volgende generatie'', aldus Rutte.

Het kabinet overwoog oorspronkelijk een regeling met subsidies en boetes voor de industrie, maar die ,,blijkt onvoldoende te werken.'' Met name VVD en CDA voelden niets voor een CO2-heffing, omdat die bedrijven met hogere lasten zou opzadelen.

Lees meer: Is een CO2-belasting wel of geen goed idee? Dit zijn de belangrijkste voor- en nadelen

De klimaatplannen die het kabinet heeft laten doorrekenen, zorgen in 2030 voor een vermindering van de uitstoot van CO2 tussen de 43 en 51 procent ten opzichte van 1990. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), dat de voorstellen heeft geanalyseerd, maakt daaruit op dat het doel van 49 procent waarschijnlijk niet wordt gehaald.

Uit doorrekeningen van het Centraal Planbureau (CPB) bleek dat het totale klimaat- en energiebeleid tot 2030 leidt tot een inkomensachteruitgang van gemiddeld 1,3 procent. Voor lagere inkomens is het negatieve effect 1,8 procent en voor hogere 0,8 procent. Dat komt grotendeels door het al in gang gezette klimaat en energiebeleid, zegt het CPB.

Volgens het CPB zullen de klimaatkosten voor huishoudens hoger uitvallen dan die van het bedrijfsleven. Het totale klimaat- en energiebeleid zorgt voor 5,2 miljard aan lastenverzwaringen tot 2030. Hiervan komt 3 miljard voor rekening van gezinnen.

'Kosten klimaatmaatregelen eerlijk verdelen'

De milieubeweging, met daarin onder meer Milieudefensie, Greenpeace en Natuur & Milieu, riepen na de presentatie van de doorrekeningen meteen dat een CO2-heffing en een effectief boetesysteem om de uitstoot terug te brengen onvermijdelijk zijn.

"De doorrekening van het PBL geeft het ontwerp-klimaatakkoord een dikke onvoldoende'', stellen de organisaties, waar ook de FNV zich bij aansloot. "De boodschap aan het kabinet is duidelijk: met halve maatregelen halen we de klimaatdoelen niet. Het is nu onvermijdelijk om met onze oplossingen aan de slag te gaan. De samenleving is klaar voor een goed klimaatbeleid, dat bovendien groene banen oplevert. Dat lieten de 40.000 mensen op de Klimaatmars wel zien. Genoeg getreuzeld, het klimaat wacht niet."

De organisaties, die ruim 1.5 miljoen Nederlanders vertegenwoordigen, pleiten voor plannen "die de vervuiler laat betalen in plaats van de burger voor de kosten te laten opdraaien.'' Ze willen een maatregelenpakket dat wel volgens hen wel werkt, zoals een beperkte CO2-heffing en "effectieve boetes voor bedrijven die hun uitstoot te weinig terugbrengen."

De opbrengsten uit deze heffing kunnen worden teruggegeven aan bedrijven die stappen nemen om te vergroenen, voor maatregelen die een echte transitie naar een schone energievoorziening opleveren, stelt de milieubeweging.

Lees meer: