Heineken ziet de toekomst zonnig in.
De Amsterdamse bierbrouwer wist in 2016 de omzet op eigen kracht (dus exclusief overnames) met 5 procent op te krikken, bleek woensdag bij de presentatie van de jaarcijfers.
Bijna overal ter wereld bracht Heineken meer bier aan de man, met Mexico en Vietnam als uitschieters naar boven. De brouwer werd op de Amsterdamse beurs beloond met een koerswinst van bijna 4 procent.
Ook dit jaar denkt Heineken de inkomsten te vergroten, daarbij geholpen door overnames.
In Brazilië nam Heineken de activiteiten van de Japanse brouwer Kirin over voor 706 miljoen dollar. Als toezichthouders de deal goedkeuren, is Heineken de op een na grootste bierproducent in het Zuid-Amerikaanse land, na marktleider AB InBev.
In het Verenigd Koninkrijk slaagde Heineken erin de aandeelhouders van Punch Taverns te overtuigen, een van de grootste kroeguitbaters van het land. Heineken is na de deal de op twee na grootste exploitant van dranklokalen in het VK.
Daarnaast blijft Heineken investeren in opkomende markten als Ivoorkust, de Filipijnen, China, Ethiopië en Cambodja. De brouwer wil daar dit jaar zo'n 2 miljard euro steken in brouwerijen en logistiek, iets meer dan de 1,8 miljard euro in 2015.
Ondanks de goede vooruitzichten zijn er ook landen waar Heineken met tegenslag kampt. In Afrika, het Midden-Oosten en Oost-Europa zag de brouwer als enige regio de vergelijkbare bierverkoop dalen. Topman Jean-François van Boxmeer noemt drie landen expliciet bij de jaarcijfers.
• Nigeria
Nigeria is na Zuid-Afrika het grootste bierland van het Afrikaanse continent, met een productie van 27 miljoen hectoliter in 2015. Daarmee wordt er in het land van bijna 190 miljoen inwoners net iets meer bier gebrouwen dan in Nederland.
Heineken investeert al decennia in de grootste economie van Afrika en heeft een dominante positie opgebouwd. De brouwer is eigenaar van Nigerian Breweries dat volgens analisten van Euromonitor twee derde van de markt in handen heeft. De vier grootste biermerken van het land, Star, Gulder, Goldberg en 33 Export, zijn van de Heineken-dochter.
Door de economische crisis in Nigeria staan de inkomsten van Heineken onder druk. De dalende olieprijzen van de afgelopen twee jaar heeft de Nigeriaanse economie, die sterk afhankelijk is van de productie van olie, hard geraakt. De koopkracht is gekelderd, waardoor consumenten kiezen voor goedkopere biertjes.
Verder speelt de rommelige devaluatie van de naira Heineken parten. De regering besloot juni vorig jaar om de lokale munt gedeeltelijk vrij te geven, omdat de kunstmatige wisselkoers onhoudbaar was geworden. De naira daalde echter fors meer in waarde dan gedacht, waardoor het importeren van ingrediënten voor de bierproductie duurder is geworden.
• Democratische Republiek Congo
Heineken is marktleider in het 82 miljoen inwoners tellende land, dat qua bierproductie de nummer zeven van Afrika is. Sinds 1986 heeft het een meerderheidsbelang in Bralima, de grootste brouwer. Op zes verschillende locaties worden biertjes met namen als Primus, Mutzig en Turbo King geproduceerd.
Maar de zaken in de Democratische Republiek Congo gaan voor Heineken niet voorspoedig. Vorig jaar moest de Nederlandse brouwer 286 miljoen euro afboeken op een vijf jaar oude fabriek. Dat is een van de redenen waarom de nettowinst in 2016 bijna een vijfde lager uitvalt.
"We hebben daar een aantal jaar geleden fors geïnvesteerd in nieuwe fabrieken, wat toen ook gezien de snelle marktgroei hard nodig was", zei Heineken-topman Van Boxmeer in een toelichting op de halfjaarcijfers tegen ABM Financial News. "Maar gezien de onstabiele politieke situatie daar zijn de marktomstandigheden voor ons verslechterd en hebben we besloten zo'n 40 procent van onze faciliteiten daar af te schrijven."
En dan is er nog de rechtszaak om het massaontslag bij Bralima rond de eeuwwisseling. De Heineken-dochter zou de burgeroorlog die destijds woedde aan hebben gegrepen als excuus om 168 werknemers te ontslaan. Daarbij zouden afspraken zijn gemaakt met gewelddadige rebellen die in die periode oorlogsmisdaden begingen. De ontslagen oud-medewerkers stapten in 2015 naar de rechter en kregen juni vorig jaar te horen dat hun proces doorgaat. Niet van directe invloed op de jaarcijfers, maar een smet op het blazoen van Heineken.
• Rusland
Aan het begin van de eenentwintigste eeuw heeft Heineken een stoutmoedig plan: Rusland veroveren. Het begint met de aankoop van de Sint-Peterse brouwer Bravo in 2002, daarna volgen nog negen brouwerijen. Heineken investeert in totaal 1,2 miljard euro in Rusland en groeit binnen enkele jaren uit tot de derde brouwer van het land.
Inmiddels zijn drie brouwlocaties alweer gesloten. Vorig jaar trok Heineken de stekker uit zijn productiefaciliteiten in de Russische enclave Kaliningrad. Wat ging er mis? In het kort: Russen drinken minder bier.
Sinds 2008 is de bierconsumptie met meer dan een derde afgenomen, met name door forse accijnsverhogingen waarmee de regering alcoholgebruik wil ontmoedigen. Bier is gewoonweg te duur voor consumenten, die door de kwakkelende economie meer op hun centen letten.
Strenge regels rond de verkoop van bier deden de rest. Sinds 2013 is bier alleen nog te koop in winkels met een speciale vergunning. Alcoholreclame is aan banden gelegd, net als bierverkoop aan minderjarigen.
Heineken is niet de enige brouwer die kampt met tegenslag in Rusland. Ook marktleider Carlsberg en AB InBev sloten de afgelopen jaren brouwerijen in het land.
