De Europese ministers van Buitenlandse Zaken komen dinsdag bijeen in Brussel. Naar verwachting gaat het daar vooral over versnelde invoering van reeds overeengekomen economische sancties tegen Rusland, maar staat nog geen hardere actie op de agenda. Nederland kan hierbij wel een belangrijke rol spelen.

De Europese Unie buigt zich dinsdag over de gevolgen van het neerhalen van een passagiersvliegtuig boven Oekraïne. Minister Frans Timmermans van Buitenlandse Zaken wil zijn collega’s de jongste informatie verstrekken over de vliegtuigcrash.

De crisis in Oekraïne, waar pro-Russische rebellen strijd voeren tegen de prowesterse regering, stond sowieso op de agenda. Maar door de talrijke Europese slachtoffers van de vliegramp krijgt het beraad een gevoelige extra dimensie, zo stellen waarnemers.

Timmermans zal steun vragen van de overige EU-lidstaten voor een internationaal en onafhankelijk onderzoek, waarbij duidelijk moet worden wie de daders zijn. Mogelijk komen ook economische sancties ter sprake voor de verantwoordelijken.

Economische sancties tegen Rusland op agenda

EU-diplomaten gaven, onder meer tegenover persbureau Reuters aan, dat de ministers kunnen besluiten tot versnelde invoering van reeds afgesproken sancties tegen individuele bedrijven en personen in Rusland.

Aan de andere kant lijkt het nog te vroeg voor economische sancties die hele sectoren raken, zoals de financiële sector of de energiebranche in Rusland. Dat laatste zou ook negatieve gevolgen hebben voor EU-landen die sterke handelsbanden hebben met Rusland, waaronder Duitsland.

Afgelopen week voerden de VS sancties door die zich richten op twee belangrijke Russische banken, twee energiebedrijven en acht defensiefirma’s. Belangrijkste doelwitten zijn Rusland’s grootste oliebedrijf Rosneft, gasbedrijf Novatek en de bancaire tak van energiereus Gazprom, genaamd Gazprombank.

De sancties behelzen een verbod voor deze bedrijven om op de Amerikaanse financiële markt leningen af te sluiten met een looptijd van meer dan 90 dagen. Ook mag Gazprombank geen zaken meer doen op Amerikaanse aandelenmarkten. Vraag is of de landen van de Europese Unie zich hierbij aansluiten.

Nederland zoekt naar balans

Of het uiteindelijk tot hardere economische sancties zal komen door EU-landen, hangt sterk af van Nederland, aldus een EU-diplomaat tegenover Reuters: "De impuls moet uit Den Haag komen, want Nederland heeft het morele mandaat om een stevige reactie te eisen. Daar hangt alles vanaf."

Op de zeer korte termijn is het niet in het belang van bijvoorbeeld Nederland om de dreiging richting Rusland al te hoog op te spelen, nu er sinds maandag beweging is bij het repatriëren van de slachtoffers en internationale waarnemers proberen een scherper beeld te krijgen van de situatie op de rampplek.

Premier Mark Rutte en de Russische president Vladimir Poetin hebben dinsdag opnieuw telefonisch contact gehad over de ramp met vlucht MH17. Onderwerp van gesprek was onder meer de "directe en volledige toegang van experts tot de rampplek", zo maakte het Kremlin bekend. Onderzoekers van de Internationale Organisatie voor de Civiele Luchtvaart (ICAO) moeten de plek kunnen bezoeken. "In dit licht is er opnieuw aangedrongen op een onmiddellijk en onvoorwaardelijk staakt-het-vuren in het conflictgebied.''

Levering Frans oorlogsschip aan Russen

In de marge van eventuele bredere economische sancties zetten de Verenigde Staten en Groot-Brittannië maandag al druk op Frankrijk om af te zien van wapenleveranties aan Rusland.

De Franse president François Hollande zei maandag tegen journalisten dat een amfibisch aanvalsschip van het type Mistral in oktober nog wel wordt overgedragen. De Verenigde Staten en Groot-Brittannië hadden Frankrijk opgeroepen af te zien van de levering van geavanceerde oorlogsschepen aan Rusland, maar Hollande ziet daar nog geen mogelijkheden toe. ,,Op dit moment is nog niet besloten tot sancties die de levering zouden voorkomen'', stelde de Franse president.

Of de levering van een tweede Mistral-vaartuig ook doorgaat, is echter onzeker. "Dat hangt af van de houding van de Russen", zei Hollande, doelend op de rol die Moskou speelt in de Oekraïne-crisis. Met de verkoop van de twee oorlogsschepen is een bedrag gemoeid van 1,2 miljard euro.

Bron: ANP/Z24

Lees ook

Video: de krachtige toespraak van ministers Timmersmans bij de VN

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl