In de Amerikaanse Senaat hebben bij het verstrijken van de deadline te weinig leden gestemd voor het openhouden van de geldkraan voor de overheidsuitgaven de komende tijd.

In de Senaat zijn zestig van de honderd stemmen vereist voor een goedkeuring van nieuwe overheidsuitgaven. Die kwamen er bij lange na niet. De partijen hadden tot vrijdag middernacht lokale tijd (06.00 uur Nederlandse tijd) om eruit te komen.

Het Huis van Afgevaardigden was donderdag wel akkoord gegaan met een verlenging van de overheidsuitgaven tot volgende maand. In die kamer is een normale meerderheid voldoende.

Meteen na de deadline begint men met het sluiten, de zogenoemde shutdown, van alle niet-essentiële overheidsdiensten. Dat gaat net zolang door totdat er overeenstemming komt over financiering. Naar verwachting wordt er in het weekeinde doorgepraat om tot overeenstemming te komen.

Het is de eerste keer sinds vijf jaar dat de overheidsdiensten op slot gaan. In 2013 gebeurde dat onder president Barack Obama. Die sluiting duurde destijds 16 dagen.

Tijdens de shutdown worden ambtenaren en andere medewerkers in overheidsdienst zonder betaling van salaris naar huis gestuurd. Alleen de diensten die van lands- en levensbelang zijn (zoals politie en brandweer) blijven actief.

Trump geeft Democraten de schuld

Meteen na het dichtdraaien van de federale geldkraan heeft de Amerikaanse president Donald Trump keihard uitgehaald naar de Democratische leden in de Senaat die een tegenprestatie eisten om deze 'shutdown' te voorkomen.

"De roekeloze eisen van de Democraten hebben er nu voor gezorgd dat ons lang gegijzeld is en militairen en hulpverleners niet kunnen worden ingezet'', schreef Trump op Twitter.

Vrijdagavond laat (lokale tijd) bleek dat er in de Senaat onvoldoende steun was om de overheidsuitgaven de komende maand te handhaven. Democraten eisten steun voor de 'dreamers', dat zijn 700.000 immigranten die als kind naar de VS kwamen en die Trump overweegt uit het land te zetten. Die toezegging kregen ze niet.

Een groep conservatieve Republikeinen in het congres (de zogenoemde Freedom Caucus) is ook tegen het openhouden van de geldkraan. Zij doen dat omdat ze uit principe voor het verkleinen van overheidsuitgaven zijn. Vooral op het gebied van sociale zaken en gezondheidszorg vinden zij dat de overheid minder moet uitgeven. Zij kregen geen kritiek van Trump.

Het Witte Huis in een afkeurend statement over de shutdown: "De shutdown is van de Democraten. Vanavond zetten ze politiek boven onze nationale veiligheid, onze familieleden bij Defensie, onze kwetsbare kinderen en boven onze plicht om in dienst te staan van alle Amerikanen. We zullen niet onderhandelen over de positie van illegale immigranten zolang de Democraten legale burgers gijzelen met hun irreële eisenpakket. Dit is het gedrag van obstructionistische verliezers, niet van wetgevers en beleidsmakers."