Ranomi Kromowidjojo, Dafne Schippers en Tom Dumoulin: het zijn enkele Nederlandse atleten die bij de Olympische Zomerspelen in Brazilië kans maken op een gouden medaille. Wat is zo’n plak eigenlijk waard?

Het winnen van een olympische plak is niet in geld uit te drukken. Vraag dat maar aan Maarten van der Weijden, de zwemmer die leukemie overwon en in 2008 olympisch kampioen werd op de 10 kilometer openwaterzwemmen.

Maar de intrinsieke waarde van de medaille die hij vijf dagen na de gouden race om zijn nek kreeg gehangen, is simpel uit te rekenen: tel op hoeveel het materiaal van de plak kost.

Richtlijnen medailles

Het Internationaal Olympisch Comité (IOC) heeft richtlijnen opgesteld waar de medailles aan moeten voldoen. De diameter moet minstens 60 millimeter zijn en de dikte minimaal 3 millimeter. Aan het gewicht is geen ondergrens gesteld.

Van der Weijdens gouden plak uit Beijing weegt 200 gram. Zou die helemaal van goud zijn, dan heeft hij tegen de huidige goudprijs ruim 7.800 euro in zijn nachtkastje liggen.

Maar dat is niet het geval: de gouden medaille bestaat voor slechts 6 gram uit goud, zoals het IOC voorschrijft. De overige 194 gram is zilver. Zou je de medaille omsmelten, dan krijg je tegen de huidige prijzen voor de edelmetalen 349 euro voor Van der Weijdens plak.

Zwaarste medailles ooit

Was de zwemmer vier jaar later in Londen olympisch kampioen geworden, dan had hij een medaille van 400 gram in ontvangst kunnen nemen. Huidige waarde: 467 euro.

De organisatie van de Spelen in Brazilië doet daar nog een schepje bovenop: de medailles wegen maar liefst 500 gram, de zwaarste ooit op de Zomerspelen. Ook daarvan is 6 gram goud, de rest is zilver. Als Kromowidjojo, Schippers of Dumoulin straks op de hoogste trede staan, krijgen ze een medaille omgehangen die intrinsiek 525 euro waard is.

Big Macs en Coca-Cola

Wat kunnen de sporters daarvan kopen? Bijvoorbeeld 152 supergezonde Big Macs van fastfoodketen McDonald's, een van de hoofdsponsoren van het grootste sportevenement ter wereld die zich maar al te graag met fitte atleten associeert. Of 276 flessen suikerwater van Coca-Cola, een van de andere bedrijven die zijn naam heeft verbonden aan het IOC.

Maar misschien gebruiken Ranomi of Dafne het bedrag liever om de tank te vullen van hun vervuilende Volkswagen, de 'Partner in Sport' van het Nederlands Olympisch Comité: voor een gouden plak kun je 449 liter diesel in de tank gooien.

Of om een gokje te wagen bij een andere partner: de Nederlandse Loterij, de door de overheid gesteunde organisatie om mensen tot gokken aan te zetten. In ruil voor een gouden plak kun je 35 staatsloten kopen.

Zilver en brons

Hoe dan ook, met goud zijn de sporters in monetaire zin beter af dan met zilver. De plak voor de tweede plaats bestaat uit 500 gram zilver, goed voor een waarde van 295 euro.

Met de bronzen plak kun je niet eens een Big Mac kopen. De 475 gram koper en 25 gram zink leveren niet meer dan 2,27 euro op tegen de huidige prijzen. Bij McDonald's moet je 3,45 euro aftikken voor hun bekende burger.

Prijzengeld

Gelukkig voor de atleten stelt het NOC*NSF ook prijzengeld beschikbaar voor de medaillewinnaars. Goud is goed voor 25.500 euro, zilver 19.125 euro en brons 12.750 euro. (Dat is overigens 15 procent lager dan in Londen, doordat er minder budget is.) Voor teamsporten geldt een verdeelsleutel, waarbij de minimale beloning voor gouden sporters 9.350 euro is.

Daarnaast kunnen atleten die schitteren op de Olympische Spelen profiteren van hun gestegen marketingwaarde. Met name Dafne Schippers is het afgelopen jaar lekker bezig, met lucratieve deals met AA Drink, Campina, NS, Ziggo en Nike. Succes in Rio kan daar verder aan bijdragen.

Medaille veilen

Komen de sporters in geldnood, dan kunnen ze hun medaille altijd nog veilen. Dat deed de Oekraïense bokskampioen Wladimir Klitschko. Zijn gouden plak uit 1996 leverde bij een veiling 1 miljoen dollar op. Daarmee betaalde hij echter geen schulden af. Klitschko stopte het geld in de stichting die hij met zijn broer heeft opgericht om kinderen aan het sporten te krijgen.

En Maarten van der Weijden? Die beëindigde zijn zwemcarrière in het jaar van zijn olympische succes en ging aan de slag bij Unilever. Nu is hij te boeken als spreker. Zijn gouden plak uit Beijing heeft geen bijzonder plekje bij hem thuis, zei hij in een interview in 2010. "Zo'n medaille is natuurlijk heel speciaal, maar de herinnering en de gedachten eraan heb ik ook wel zonder dat ik de medailles elke dag zie."

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl