De Amerikaanse ambassadeur bij de EU, Gordon Sondland, heeft toegegeven dat er in de Oekraïne-affaire sprake was van ‘quid pro quo’, voor wat hoort wat. Hij fluisterde een Oekraïense regeringsfunctionaris in dat militaire hulp afhankelijk was van een onderzoek van Kiev naar de handel en wandel van Donald Trumps Democratische rivaal Joe Biden.
Dat blijkt uit een samenvatting van zijn getuigenis die de onderzoekscommissie van Huis van Afgevaardigden dinsdag openbaar maakte.
Behalve naar Biden, destijds vicepresident, ging de belangstelling ook uit naar diens zoon Hunter. Deze kreeg in 2014 een goedbetaalde baan bij een Oekraïens energiebedrijf. Het Amerikaans Congres is naar aanleiding van een telefoongesprek dat Trump op 25 juli voerde met zijn Oekraïense collega Volodimir Zelenski bezig met een impeachment-onderzoek dat in theorie zou kunnen leiden tot het afzetten van president.
Lees meer: 6 vragen over de Oekraïne-affaire rond president Trump
Sondland vertelde dat hij wist dat de regering-Trump een bedrag van bijna 400 miljoen dollar steun voor Oekraïne had bevroren. Omdat hij daarvoor geen geloofwaardige verklaring hoorde, stelde hij zijn mening dat er geen verband bestond bij en concludeerde dat Kiev wel degelijk onder druk is gezet.
De Democraten in de VS verdenken Trump ervan zijn machtspositie te hebben misbruikt voor persoonlijk politiek gewin. Diens advocaat en belangrijkste adviseur Rudy Giuliani zou daarbij een grote rol hebben gespeeld. Het Witte Huis blijft volhouden dat er niets aan de hand is.
Maandag hebben de commissies transcripties vrijgegeven van getuigenissen van Marie Jovanovitsj, die Trump in mei abrupt terughaalde als ambassadeur in Oekraïne, en Michael McKinley, een voormalige topadviseur van minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo. In hun verklaringen zeiden Jovanovitsj en McKinley dat het ministerie van Buitenlandse Zaken werd gebruikt voor binnenlandse politieke doeleinden onder Trump en waarschuwden dat dit de Amerikaanse belangen zou schaden.
Trumps stafchef moet getuigen in impeachment-onderzoek
Ondertussen hebben onderzoekers van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden de stafchef van president Trump, Mick Mulvaney, opgeroepen te getuigen in het impeachment-onderzoek naar afzetting van de president. Reden is een verklaring waarin Mulvaney zei dat hij "aanzienlijke kennis uit de eerste hand" heeft van Trumps inspanningen om Oekraïne onder druk te zetten.
Mulvaney is de hoogste functionaris van het Witte Huis die wordt opgeroepen in het impeachment-onderzoek. Het is overigens onwaarschijnlijk dat hij vrijdag zal getuigen zoals gevraagd, gezien het verzet van het Witte Huis om met het onderzoek mee te werken.
Voordat Trump afgezet zou kunnen worden, moet er nog een hoop gebeuren. Als de resultaten van het huidige onderzoek binnen zijn, stemt het Huis van Afgevaardigden over het vervolg. Dan moet er in het Huis een meerderheid zijn voor het instellen van de zogenoemde impeachment. Momenteel hebben 31 Congresleden zich uitgesproken voor het starten van de procedure.
Mocht het Huis beslissen de afzettingsprocedure te starten, dan is de Senaat aan zet. Daar wordt bepaald of Trump wordt afgezet. De kans daarop lijkt klein, hij zou de eerste president ooit worden die wordt afgezet. In de Senaat hebben de Republikeinen een meerderheid, waardoor de partij van Trump tegen de afzetting kan stemmen.
