Vanaf donderdagmiddag is Femke Halsema de nieuwe burgemeester van Amsterdam.
Ze heeft al meteen bij haar aantreden een hoop overwonnen: ze is de eerste GroenLinks-burgemeester van de hoofdstad en de eerste vrouw in die functie.
Die eerste twee overwinningen betekenen niet dat de rest van haar burgemeesterschap wel zal meevallen – als burgemeester stapt ze niet bepaald op een rustig moment in. Een hoop problemen in de stad hebben direct haar aandacht nodig.
Om haar een eindje op weg te helpen, hebben we hieronder de grootste problemen op een rij gezet.
1. De woningmarkt is ontspoord
De stad is onbereikbaar geworden, is veel gehoorde kritiek. Tijdens de gemeenteraadsverkiezingen kwam het tijdens vrijwel ieder debat naar voren.
Door de stijgende prijzen van koopwoningen kunnen veel mensen geen huis in de stad kopen, maar omdat ze te veel verdienen voor sociale huur en de vrije sector ook steeds duurder wordt, is het ook lastig om een huurwoning te vinden.
Afgelopen december kwam de Amsterdamse Rekenkamer daarom met een ongebruikelijk advies: de gemeente zou niet alleen woningen moeten bijbouwen, maar inwoners ook op een andere manier moeten helpen. Door bijvoorbeeld inkomensafhankelijke huurprijzen in te voeren of zelf leningen te verstrekken.
Het is aan Halsema om te beslissen wat er gaat gebeuren.
2. De binnenstad wordt steeds drukker
Het gaat goed met de economie, en dus ook met het toerisme. Vorig jaar trok Amsterdam 6,7 miljoen buitenlandse toeristen, waarmee het de belangrijkste toeristische bestemming van Nederland was.
Tegelijkertijd groeit het aantal toeristen dat naar Nederland komt, vorig jaar lag het aantal 10 procent hoger dan in 2016. De verwachting is dus dat de binnenstad van Amsterdam steeds drukker zal worden.
De gemeenteraad probeerde het toerismeprobleem tot nu toe te lijf te gaan met maatregelen tegen Airbnb, 'pretvervoer' (zoals paardenkoetsen) en toeristenwinkels.
Of de maatregelen al het gewenste effect hebben is de vraag, dus de komende jaren zal Halsema hard haar best moeten doen om de binnenstad leefbaar te houden.
3. Het antiradicaliseringsbeleid heeft werk nodig
De politieke crisis rond het antiradicaliseringsbeleid tekende de laatste maanden van het burgemeesterschap van Eberhard van der Laan.
Eén van zijn belangrijkste medewerkers op het gebied van antiradicalisering, Saadia ait-Taleb, had een relatie verzwegen met een man die zij had ingehuurd en moest daarom opstappen. Enkele 'sleutelfiguren', de mensen die het als eerste signaleren als anderen in hun wijk radicaliseren, waren woedend over ait-Talebs behandeling en verbraken hun band met de gemeente, schrijft de Volkskrant.
Daarmee is het voor de gemeente een stuk lastiger geworden om op tijd in te grijpen in zo'n radicaliseringsproces en om te weten welke jongeren het risico lopen in de criminaliteit verzeild te raken.
Toch is dat nodig om grip te krijgen op de criminaliteit rond de drugshandel, die al verschillende mensen het leven kostte. Zo kwam de zeventienjarige stagiair Mohammed Bouchikhi om het leven bij een vergismoord en werd de broer van kroongetuige Nabil B. op de NDSM-werf geliquideerd.
4. De stad moet beter bereikbaar worden
De Noord/Zuidlijn is eindelijk bijna open, maar dat betekent niet dat de stad nu perfect bereikbaar is.
Zoals het er nu uitziet, wordt er de komende jaren veel geïnvesteerd in de Amsterdamse stations en in het wegennet rond Amsterdam. Er zijn plannen om de A6, A1, A9 en de A10 Zuid te verbreden, schrijft Nu.nl.
Een flinke logistieke klus. Aan Halsema de taak om dit in goede banen te leiden.
5. Halsema moet schipperen tussen partijen
De gemeenteraad debatteerde vierenhalf uur over de aanstelling van Halsema. Bijna mislukte de benoeming van Halsema zelfs, terwijl ze de topfavoriet was om burgemeester te worden.
Wie weet zet het de toon voor haar burgemeesterschap. Sinds de gemeenteraadsverkiezingen is de raad behoorlijk versnipperd, met twaalf fracties. In D66 zal Halsema een goede partner vinden, bij Forum voor Democratie, Denk en Bij1 wordt dat lastiger.
Toch moet Halsema als GroenLinks-coryfee boven de partijen proberen te staan en zal ze vooral naar verbinding moeten zoeken. De vraag is: lukt dat haar? Liesbeth Spits, voorzitter van het Nederlands Genootschap van Burgemeesters en burgemeester van Alphen aan den Rijn, heeft in Trouw een aantal tips voor haar op een rij gezet.
