Europese leiders hebben moeite om de afgelopen zomer beklonken akkoorden over de meerjarenbegroting en het coronaherstelfonds definitief te maken.
Hongarije en Polen liggen dwars, omdat ze de uitkering van EU-subsidies los willen zien van discussies over de rechtsstaat in die landen.
ECB-president Christine Lagarde maant de Europese leiders tot spoed bij het aanpakken van de coronacrisis.
De Europese Unie moet “zonder vertraging” het geld vrijmaken dat is bedoeld voor economisch herstel na de coronapandemie.
Die dringende oproep deed Christine Lagarde, president van de Europese Centrale Bank (ECB), tijdens een hoorzitting voor het Europees Parlement.
De oproep van Lagarde komt op het moment dat Hongarije en Polen hun veto hebben uitgesproken over de meerjarenbegroting en het coronaherstelfonds van de EU, die samen goed zijn voor 1.800 miljard euro. Dat terwijl veel Europese landen door snel oplopende coronabesmettingen delen van het openbare leven weer gedeeltelijk stilleggen.
Europees herstelfonds is volgens Lagarde cruciaal om de economie aan te jagen
Lagarde waarschuwde dat die tweede opleving van het virus de eurozone ernstig kan schaden. Door de herstelfondsen snel vrij te maken, zouden eurolanden met krappe begrotingen toch de mogelijkheid krijgen om de overheidsuitgaven te verhogen. Dit is “van kritiek belang” om de economische klap van de pandemie te verzachten, zei Lagarde.
Hongarije en Polen weigeren in te stemmen met de meerjarenbegroting, omdat aan het ontvangen van EU-gelden strenge voorwaarden over het handhaven van de rechtsstaat zijn verbonden. De regeringen van de twee lidstaten worden ervan beschuldigd de onafhankelijkheid van de rechtspraak te beperken en kritische journalisten dwars te zitten.
De blokkade zal naar verwachting donderdag tijdens een videotop van Europese leiders niet worden opgelost. Er gaan stemmen op om op de een of andere manier zonder de dwarsliggers een herstelfonds op te zetten. De 25 andere leiders willen van de premiers Orbán en Morawiecki waarschijnlijk wel horen hoe ze de kwestie denken op te lossen.
Stutten van de economie blijft nodig, ook als er vaccins zijn
Lagarde noemde het positieve nieuws over de ontwikkeling van coronavaccins bemoedigend, maar waarschuwde dat het veel tijd zal kosten voordat die wijdverbreid beschikbaar zijn. Het stutten van de economie blijft dus nodig.
"De belangrijkste uitdaging is de periode te overbruggen tot er veel is gevaccineerd", aldus Lagarde.
De centrale bank zelf komt volgende maand ook met extra stimuleringsmaatregelen, waarmee de ECB-preses haar eerdere belofte herhaalde.
Sinds het uitbreken van de pandemie tuigde de centrale bank al een programma op waarmee voor 1350 miljard euro aan obligaties wordt opgekocht. Ook verstrekt de ECB uiterst goedkope leningen aan banken zodat in crisistijd voldoende geld de economie in stroomt.
