De aanstaande president van de Verenigde Staten Donald Trump zei tijdens zijn verkiezingscampagne dat “martelen werkt“. Na één gesprek met de legendarische marinegeneraal James Mattis lijkt Trump echter van mening veranderd te zijn.
Afgelopen zaterdag ontmoette Trump de gepensioneerde generaal op zijn golfbaan in Bedminster, New Jersey. De twee spraken ongeveer een uur. Mattis is een belangrijke kanshebber voor de post van minister van Defensie.
Wat er precies is besproken is niet bekend, maar Trump liet dinsdag wel het volgende weten, tegenover journalisten van de New York Times:
“Hij zei ‘ik heb het nooit nuttig gevonden'”, aldus Trump over de visie van de generaal op het martelen van terrorismeverdachten. Hij voegde daaraan toe dat Mattis meer gelooft in het bouwen van vertrouwen met terrorismeverdachten, en het belonen van medewerking: “Geef me een pakje sigaretten en een paar biertjes en ik doe het beter.” Trump voegde daaraan toe: “Ik was erg onder de indruk van dat antwoord.”
Martelpraktijken maken volgens Trump “niet het verschil dat sommige mensen wel denken”.
De New York Times noemt de draai van Trump "opmerkelijk". Het is ook enigszins in strijd met de positie van Trumps adviseur op het gebied van nationale veiligheid, de oud-generaal Michael Flynn. Volgens hem lagen "alle opties op tafel". Voordat hij campagne voerde voor Trump, had Flynn nog kritiek op de praktijken.
Als Trump inderdaad zijn toon heeft veranderd over het gebruik van martelpraktijken, is dat goed nieuws voor een aantal veiligheidsexperts, die hun zorgen uitten over de verkiezingsoverwinning van Trump.
"Ik denk niet dat het nog terugkomt", zei Tom Nichols, professor aan het Naval War College, onlangs. "Maar meer hoop dan iets anders."
Mattis lijkt de belangrijkste kanshebber te zijn voor de ministerspost. Trump zei dat hij "serieus overweegt" de oud-generaal voor de functie te vragen.
Het is momenteel juridisch moeilijker om te 'waterboarden' in ondervragingen dan dat het vroeger was. George W. Bush gaf toestemming tot de martelpraktijk na de aanslagen op 11 september. President Obama gaf het bevel de praktijken weer te stoppen, via een 'exectutive order'. Dat bevel werd in 2015 omgezet in een wet.
Generaal Joe Dunford, de voorzitter van het militaire adviesorgaan van de Amerikaanse federale overheid, zei in maart dat het gebruik van waterboarding "niet in lijn is met de waarden van ons land." Dunford was eerder de rechterhand van Mattis in de 1e marinedivisie.
