Rusland zou maar wat graag meer aardgas aan China slijten, als tegenwicht voor de dominante Europese markt. Maar de Chinezen lijken toch zo hun bedenkingen te hebben.

Het leek een geostrategische meesterzet tijdens de Oekraïne-crisis van 2014. De Russische president Vladimir Poetin sloot met zijn Chinese collega Xi Jinpin kort achter elkaar twee grote gasdeals.

Poetin speelt Chinese kaart

Vanuit Oost-Siberië zou Rusland pijpleidingen aanleggen om jaarlijks 38 miljard kubieke meter gas aan China te leveren, zo kwamen beide landen in mei 2014 overeen. In november van dat jaar kwam daar nog een tweede deal bij voor de levering van 30 miljard kuub per jaar, vanuit West-Siberië.

Vanuit Chinees perspectief paste de Russische deal in het streven om minder zwaar te leunen op het verbruik van relatieve vervuilende kolen. Voor Poetin gold vooral dat hij zich onafhankelijker zou kunnen opstellen ten opzichte van Europa.

Want ondanks alle politieke meningsverschillen, zijn de Europese Unie en Rusland nog altijd in hoge mate tot elkaar veroordeeld. Het Russische staatsbedrijf Gazprom was afgelopen jaar goed voor ruim 30 procent van de Europese gasconsumptie. In total ging het om 147 miljard kubieke meter Russisch gas.

Die enorme consumptie van Russisch gas maakt veel Europese landen afhankelijk van Rusland, maar het omgekeerde geldt ook: Rusland kan de harde valuta die via de Europese gasverkopen opleveren niet goed missen.

Chinezen twijfelen over tweede gasdeal met Rusland

Voor president Poetin zou een substantiële levering van Russisch gas aan China een welkome balans brengen.

Werkzaamheden aan het project om 38 miljard kuub Russisch gas per jaar vanuit Oost-Siberië te leveren zijn in de tweede helft van vorig jaar begonnen. Maar de tweede deal om nog eens 30 miljard kuub vanuit West-Siberië te leveren ziet er een stuk minder solide uit, zo meldt de site Oilprice.com deze week, zich baserend op Russische media.

Wat is er aan de hand? De economische groeivertraging van China heeft geleid tot conservatievere schattingen over de groei van de Chinese energiebehoefte. Bovendien heeft China steeds makkelijker toegang tot aardgas dat in vloeibare vorm per schip vanuit landen als Australië wordt geïmporteerd.

Tegelijk speelt dat Gazprom een relatief hoge prijs vraagt voor de levering van gas aan China, wijzend op de constructiekosten van de nieuwe pijpleidingen. De Chinese leiders hebben inmiddels grote twijfels of ze topprijzen willen betalen voor Russisch gas, aldus analist Sergei Sanakoyev.

De uitwerking van de plannen voor de tweede pijplijn van 30 miljard kuub is hierdoor stil komen te liggen. Onderhandelingen worden nu op 'niet-intensieve' wijze gevoerd, aldus een Russische functionaris tegenover de krant Vedomosti.

Blijft het voorlopig bij een nieuwe Russisch-Chinese gaslijn van 38 miljard kuub per jaar, dan is dat niet genoeg om het zwaartepunt van de Russische gasexport te verleggen: die export is en blijft op Europa gericht.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl