• De opdracht van president Donald Trump om de hoogste generaal van Iran te doden heeft angst voor oorlog gewekt.
  • De moord op topgeneraal Qassem Soleimani kwam na een een reeks confrontaties tussen Iran en de VS.
  • Zowel Iran als Trump hebben een geschiedenis van het doen van ernstige bedreigingen zonder deze door te zetten, en niemand kan met zekerheid zeggen wat er gaat gebeuren.

Nog geen week na het begin van het nieuwe jaar gaf President Donald Trump opdracht tot een luchtaanval die de Iraanse topgeneraal Qassem Soleimani heeft gedood. Dit is één van de meest provocerende acties die een van beide landen heeft genomen in een conflict dat al decennia duurt.

De moord op Soleimani was echter geen geïsoleerde gebeurtenis en kwam na een serie escalaties.

Dit is er aan de hand:

In mei 2018 trok Trump de VS terug uit het nucleaire akkoord van 2015, een belangrijke overeenkomst die door de regering-Obama was gesloten om te voorkomen dat Iran een nucleair wapen zou krijgen. De betrekkingen tussen Washington en Teheran zijn sindsdien steeds verder verslechterd.

De regering van president Trump begon vervolgens een campagne van verlammende economische sancties om de druk op Iran tot een maximum op te voeren, met als doel dan te gaan onderhandelen over een strengere versie van de atoomdeal van 2015. Deze strategie heeft weinig tot geen succes opgeleverd.

Afgelopen zomer, toen de VS militaire middelen in het Midden-Oosten inzette, waren er aanslagen op olietankers in de Perzische Golf. De VS beschuldigde Iran, maar het land ontkent iedere verantwoordelijkheid voor deze aanslagen.

Te midden van dit alles schoot Iran in juni een drone van de VS neer. Trump reageerde bijna met militaire vergeldingsacties, maar trok zich op het laatste moment terug.

In september zijn aanslagen gepleegd op Saoedische olievelden waarvan de VS wederom Iran heeft beschuldigd. Hierdoor liep de spanning nog verder op en de mondiale olie-industrie werd opgeschud.

Maar eind december begon alles pas echt te escaleren

Eind december 2019 voerde een door Iran gesteunde militie aanvallen uit in Irak die tot de dood van een Amerikaans burger hebben geleid en verschillende Amerikaanse soldaten hebben verwond. De VS reageerde met luchtaanvallen die tientallen militieleden doodden, wat weer aanleiding gaf tot gewelddadige protesten bij de Amerikaanse ambassade in Bagdad.

Vervolgens gaf Trump op 3 januari de opdracht voor de luchtaanval waarbij Soleimani en een machtige Iraakse militieleider omkwamen. De regering-Trump heeft gezegd dat de aanval bedoeld was om een oorlog tegen te houden en plaatsvond na een geheime tip over een 'dreigende' aanval, maar die tip is niet openbaar gemaakt.

Soleimani heeft geen directe tegenhangers in het Amerikaanse politieke systeem, maar hij was de belangrijkste militaire leider van Iran en werd beschouwd als de op een na machtigste persoon in het land, na Iran's hoogste leider Ayatollah Ali Khamenei.

Iran heeft 'ernstige wraak' gezworen en heeft zich teruggetrokken uit de nucleaire overeenkomst van 2015.

Trump waarschuwde op zijn beurt dat de VS 52 Iraanse locaties in het vizier heeft, mocht Iran vergeldingsacties plegen. Volgens Trump zitten er tussen de doelwitten plekken die belangrijk zijn voor de Iraanse cultuur, wat kan worden beschouwd als een oorlogsmisdaad. Ondanks dat Trump dit heeft getweet, ontkennen zijn adviseurs dat de president dreigt met een oorlogsmisdaad.

Zowel Trump als Iran hebben een geschiedenis van het maken van ernstige dreigementen zonder daar gevolg aan te geven. Daarom kan niemand met zekerheid zeggen wat er gebeurt nu de spanningen zijn geëscaleerd.

Maar in de nacht van dinsdag op woensdag heeft Iran raketten afgevuurd op twee militaire bases in Irak waar Amerikaanse militairen zijn gestationeerd, als vergelding voor de de moord op Soleimani.

Lees meer over de VS en Iran: