De Europese Centrale Bank (ECB) moet beginnen met nadenken over hoe en wanneer zij wil gaan stoppen met het omvangrijke stimuleringsprogramma voor de economie in de eurozone.

Dat heeft de Duitse ECB-bestuurder Sabine Lautenschläger gezegd in een interview met Mannheimer Morgen.

“Het expansieve monetaire beleid heeft zowel voordelen als bijwerkingen. Naarmate de tijd vordert worden de positieve effecten zwakker en nemen de risico’s toe”, stelde ze in de krant. Het is volgens haar van belang dat de ECB tijdig begint met de voorbereidingen om terug te keren naar de normale situatie.

Daarbij erkende de Duitse ook dat het afbouwen van de stimuleringsmaatregelen waarschijnlijk een lang proces betreft. “Wat in dit verband cruciaal is, is dat de inflatie in een stabiele lijn richting de onze doelstelling van net geen 2 procent beweegt. Daar zitten we nu nog niet.”

ECB-president Mario Draghi zei onlangs dat het beleidsbepalende comité van de ECB bij de vergaderingen in het najaar zal overleggen of het opkoopprogramma voor schuldpapier geleidelijk zal worden afgebouwd.

Bij een bijeenkomst in het Portugese Sintra in juni zei Draghi nog dat het economisch herstel in de eurozone sterker en breder gedragen wordt. Ook is volgens Draghi het gevaar van deflatie geweken. Die opmerkingen werden op de markten gezien als een mogelijk signaal dat de ECB spoedig kan overgaan tot het inperken van het soepele monetaire beleid.

Per maand koopt de ECB voor 60 miljard euro aan schuldpapier op om de economie een impuls te geven. Dat programma loopt in principe door tot eind dit jaar, maar kan worden verlengd of uitgebreid als de ECB te weinig voortgang ziet richting zijn voornaamste doelstelling: een inflatie van net geen 2 procent.

Eind december zei president Klaas Knot van De Nederlandsche Bank nog dat de ECB snel de massale opkoop moet gaan afbouwen. Knot, die als centralebankpresident ook in het ECB-bestuur zit, verwees in een interview met NRC Handelsblad expliciet naar de noodzaak van ‘tapering’, het geleidelijk afbouwen van de opkopen.

“Het is duidelijk dat we die taperingfase niet lang meer kunnen uitstellen”, stelt Knot. “Of dit in 2018 gaat gebeuren? Ik heb geen kristallen bol.”

Knot is al langer kritisch op het ruime stimuleringsbeleid van de ECB, dat mede heeft gezorgd voor de lage rentes op hypotheken en spaarrekeningen. Voordat de opkoop van obligaties begon waren de leenkosten voor burgers en bedrijven al sterk verlaagd, legt hij uit. “Het nóg verder omlaag brengen van leenkosten heeft dan beperkt toegevoegde waarde, maar flinke neveneffecten. Kijk bijvoorbeeld naar de huizenmarkt, waar de prijzen vrijwel alleen stijgen op basis van de lage rente.”