• Het kabinet houdt scholen voorlopig open in de strijd tegen het coronavirus. Volgens premier Rutte zijn de maatschappelijke gevolgen van een algehele sluiting te groot.
  • Andere landen zoals België, Denemarken, Ierland, Italië, Polen, Portugal en Zwitserland hebben scholen wel gesloten.
  • Volgens de Italiaanse arts Stefano Ferraro doet Nederland te weinig: “Als dit alle maatregelen zijn, hebben jullie over een week vierduizend besmettingen.”

Scholen sluiten vanwege de coronacrisis, een hoop landen hebben het al gedaan. In België, Denemarken, Ierland, Italië, Polen, Portugal en Zwitserland blijven kinderen thuis, net als in de Duitse deelstaten Beieren, Nedersaksen, Saarland en Berlijn.

Ook in de zwaar getroffen Franse regio’s Bretagne en het departement Oise, ten noorden van Parijs, zijn de scholen dicht.

Maar in Nederland? Hier blijven de scholen vooralsnog open, zei premier Mark Rutte donderdag.

Het kabinet kondigde een zestal maatregelen aan om de verdere verspreiding van het coronavirus te voorkomen. Mensen met milde klachten moeten thuisblijven, thuiswerken wordt aangeraden en bijeenkomsten met meer dan 100 personen worden geschrapt. De nieuwe richtlijnen gelden in ieder geval tot en met 31 maart.

Ook universiteiten en hogescholen sluiten de deuren vanwege het coronavirus en stappen over op online onderwijs. Maar scholen in het basisonderwijs, het middelbaar onderwijs en het mbo blijven voorlopig gewoon open.

Sluiten van scholen draagt volgens Rutte weinig bij aan coronabestrijding

Rutte begrijpt dat leerkrachten zich zorgen maken. Maar sluiting van scholen zou volgens hem maar weinig bijdragen aan de inspanningen om de verspreiding van het virus te beperken, ook omdat kinderen geen belangrijke risicogroep vormen.

Rutte wees verder op de problemen die sluiting zou creëren voor ouders die bijvoorbeeld werken in de zorg of bij de politie en brandweer. Die moeten dan noodgedwongen thuisblijven, terwijl ze volgens de premier "nu juist keihard nodig zijn".

Dat andere Europese landen wel hebben besloten scholen te sluiten, is volgens Rutte verklaarbaar. De aanpak van corona verschilt nu eenmaal per land, mede afhankelijk van de fase waarin de verspreiding van de ziekte zich bevindt. "Wij kiezen ervoor het niet te doen."

Een Italiaanse arts denkt dat het kabinet het virus onderschat

Toch had de voorzitter van de Nederlandse schoolleiders eerder op de dag gepleit voor sluiting van alle scholen. "Voor ons is de enige duidelijke conclusie die je kunt trekken: alle scholen moeten dicht, dat is de enige verantwoorde maatregel die je als leiding kunt nemen", zei voorzitter Petra van Haren van de Algemene Vereniging Schoolleiders (AVS) in een interview op Radio 1. "Wat zet je bovenaan? De economie of de gezondheid van mensen?"

Ook een Italiaanse arts is kritisch in een interview met de Volkskrant. "Wat jullie premier zojuist heeft besloten, is niet genoeg om het virus te stoppen", zegt Stefano Ferraro, die in de stad Piacenza al drie weken bezig is met het behandelen van patiënten. In Italië zijn inmiddels meer dan 12.000 bevestigde besmettingen met het coronavirus.

Ferraro denkt dat het Nederlandse kabinet het virus onderschat. "Wat ik niet begrijp, is dat jullie bij ons kunnen zien hoe de ziekte zich verspreidt en daar toch niets mee doen", zegt hij. "Als dit alle maatregelen zijn, hebben jullie over een week vierduizend besmettingen."

Microbioloog Alex Friedrich van het UMCG denkt dat scholen volgende week alsnog dichtgaan, zegt hij tegen RTV Noord. "We weten dat in een epidemie zo'n maatregel samen met thuisisolatie hoog effectief is", aldus Friedrich.

Kinderen worden dan wel minder snel ziek, ze kunnen het virus wel overdragen. Friedrich: "Dus als je scholen openlaat, laat je kinderen of kleinkinderen dan niet oma en opa bezoeken. We moeten diegenen beschermen die doodziek kunnen worden of kunnen overlijden aan deze infectie."

Ook de Tweede Kamer is kritisch over het openhouden van scholen

In de Tweede Kamer was donderdagavond veel kritiek op het kabinetsbesluit om scholen voorlopig open te houden. Veel partijen vertelden te zijn bestookt door ouders en leerkrachten die vrezen dat het virus op school om zich heen zal grijpen.

Ook Rutte zei "het liefst" de schooldeuren te sluiten, maar dat medische experts hem dat afraden. Daar legde de Tweede Kamer zich uiteindelijk bij neer. Wel moet het kabinet elke dag bekijken of basis- en middelbare scholen inderdaad open kunnen blijven.

De Kamer "vraagt nu niet van het kabinet om scholen dicht te doen" zoals onder andere de PVV voorstaat, zei CDA-fractievoorzitter Pieter Heerma. Het kabinet moet het openhouden van de scholen wel dagelijks "evalueren", maar dat is minder negatief dan het "heroverwegen" dat onder meer de SP bepleit.

De PVV drong ook aan op een soepele behandeling van ouders die uit angst voor het coronavirus hun kind liever thuishouden, maar Rutte wilde niet beloven dat zij geen boete hoeven te vrezen. "Ik verwacht dat het in de praktijk wel los zal lopen, maar ik ga dat niet toezeggen. Dat vind ik te zwart-wit. Er zal wél rekening worden gehouden met de bijzondere omstandigheden."

Veel kinderen niet naar school vanwege corona

Veel ouders houden vrijdag inderdaad hun kinderen thuis van school, vanwege de nieuwe coronamaatregelen of puur uit voorzorg. In het hele land melden scholen dat vrijdag veel meer kinderen zijn thuisgebleven dan gebruikelijk.

De Albert Schweitzerschool in Rotterdam zegt dat meer dan de helft van de onderbouwleerlingen thuisblijft. "Een van de klassen heeft vandaag maar acht leerlingen, normaal gesproken zijn dat er 29," aldus een administratiemedewerker van de school. Scholen in Groningen meldden dat ongeveer 20 procent van de kinderen thuisblijft, zegt Henk Smid, directeur van Openbaar Onderwijs Groningen. Basisschool 't Slingertouw in Eindhoven zegt dat ongeveer 150 van de bijna duizend kinderen niet naar school komen.

Op de Daltonschool Rijnsweerd in Utrecht zijn vrijdag meer dan veertig kinderen door de school naar huis gestuurd. "We volgen de richtlijnen van het RIVM: bij milde luchtwegklachten moeten kinderen naar huis", meldt de school. Ook 't Slingertouw in Eindhoven zegt actief ouders te bellen als een kind symptomen vertoont.

Ouders worden verzocht om buiten afscheid te nemen van hun kinderen op een basisschool in Rotterdam.

Foto: ANP/Marco de Swart

Alle scholen benadrukken dat ouders begripvol zijn, hoewel het soms lastige situaties oplevert.

Niet alleen kinderen blijven thuis, ook leerkrachten melden zich ziek wanneer ze symptomen vertonen. Dit leidt op veel scholen tot problemen. Daltonschool Rijnsweerd hoopt dan ook dat maandag de deuren gesloten blijven.

"Op deze manier is het niet te doen", laat de school weten. De Nijmeegse scholenkoepel Conexus sluit zich hier bij aan. "Iedereen kan zich voorstellen dat de situatie onhoudbaar is", zegt bestuurder Jan Paul ten Brink.

Ook middelbare scholen sluiten de deuren

Ook sommige middelbare scholen sluit de deuren in verband met het nieuwe coronavirus. Dat bevestigt de VO-raad, een organisatie van scholen in het voortgezet onderwijs. "Maar er zijn meer scholen die open blijven dan er dicht gaan." Ook bieden sommige scholen zoveel mogelijk digitaal les aan.

Het Cornelius Haga Lyceum in Amsterdam gaat de meivakantie al houden vanaf maandag. De school wil niet "laks omgaan met de vele risico’s die het grootschalig samenkomen met zich meebrengt. Het is niet voor niets dat bedrijven door het hele land hun werknemers oproepen vooral thuis door te werken. De mensen op onze school zijn minstens net zoveel waard als zij. Er moet dan ook meer gebeuren dan nu is aangekondigd."

De meeste scholen volgen volgens de zegsman van de VO-raad keurig alle raadgevingen van het RIVM om besmetting te voorkomen. Middelbare scholen mogen wel zelf kiezen of ze sluiten in verband met de veiligheid. Het sluiten van instellingen voor voortgezet onderwijs levert ook weinig problemen op voor het thuisfront. Ouders hoeven voor de 12-plussers immers niet of nauwelijks opvang te regelen.

Het Landelijk Aktie Komitee Scholieren, LAKS, zegt dat er inmiddels petities onder middelbare scholieren rondgaan waarin wordt opgeroepen om scholen alsnog te sluiten. Het LAKS zelf "voelt er met de huidige kennis echter niet veel voor om alle scholen de komende tijd dicht te gooien".

"Het gevaar is dat het een onnodige maatregel is die ten koste kan gaan van zo’n 200.000 middelbare scholieren die de komende maanden eindexamen doen. Zij missen bij sluiting van de scholen essentiële voorbereidende lessen of komen in de knoop met het afronden van hun schoolexamens. Uiteraard staat de gezondheid van scholieren voor ons voorop, maar als deze niet op het spel staat lijkt het ons beter om zoveel mogelijk hinder te vermijden."

Lees meer over het coronavirus: