ANALYSE – Canada is één van de meest vrouwonvriendelijke landen ter wereld. Althans, dat zeggen media in Saudi-Arabië. Eén en ander is onderdeel van een Saudische anti-Canada-campagne, naar aanleiding een diplomatieke rel tussen beide landen over mensenrechten.
Na een tweet van de Canadese ambassadeur in Saudi-Arabië en een oproep van het Canadese ministerie van Buitenlandse Zaken om een gedetineerde vrouwenrechtenactivist vrij te laten, sprongen in het koninkrijk alle lichten op groen om een klassieke lastercampagne te starten.
Op Saudi TV beweerde een Koeweitse commentator afgelopen week dat Canada de allerslechtste reputatie heeft op het gebied van vrouwenrechten, zo blijkt uit een vertaling van de National Post. Andere commentatoren op Saudische media wezen op de verdwijning van duizend vrouwen uit de oorspronkelijke, pre-westerse bevolking. In de afgelopen eeuw.
Tijdens zijn verkiezingscampagne beloofde de Canadese premier Justin Trudeau deze verdwijningen te onderzoeken. Sinds zijn aantreden als premier heeft hij 41 miljoen dollar vrijgemaakt om de verdwijningen te laten onderzoeken.
De Saudische media-blitzkrieg richtte zich overigens niet alleen op de verdwijningen, maar ook op de behandeling van inheemse volkeren. Zonder daarbij te vermelden dat de Canadese overheid de afgelopen jaren flinke stappen heeft gezet in de richting van erkenning en probleemoplossing.
Vrouwenrechten in Saudi-Arabië versus die in Canada
In Canada mogen vrouwen werken, aan gezinsplanning doen, een abortus ondergaan en zelf hun genderidentiteit bepalen.
In sommige delen van Canada kregen vrouwen honderd jaar geleden al stemrecht, in Saudi-Arabië is dat pas sinds een jaar het geval.
Saudi-Arabië, een koninkrijk dat met harde hand wordt bestuurd op basis van de islamitische sharia-wetgeving, gaat uit van het principe dat alle vrouwen onder toezicht staan van mannen. Vrouwen moeten toestemming hebben om te trouwen, te studeren, te werken of naar het buitenland te reizen. Sowieso om te reizen, maar dat spreekt voor zich.
In Saudische rechtbanken is de getuigenis van een vrouw slechts de helft waard van die van een man, zo schreef het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken in een rapport over de Saudische mensenrechtensituatie.
Vrouwenrechten zijn de afgelopen paar jaar weliswaar iets verbeterd, ze blijven een heet hangijzer: veel activisten zijn opgesloten, vaak op grond van wat de overheid "staatsonvriendelijke activiteiten" noemt.
Niet-heteroseksuele Saudische vrouwen worden vervolgd. Homoseksualiteit is bij wet verboden en overtreders kunnen de doodstraf krijgen.
Waarom de Saudische media dit doen
Canada van vrouwonvriendelijkheid beschuldigen: het lijkt een bizarre keuze voor een land met zo'n verbijsterend vrouwonvriendelijke wetgeving en zwakke staat van dienst op het gebied van mensenrechten. Toch moeten we de Saudische lastercampagne in de context zien van de Saudische media.
Media in Saudi-Arabië zijn óf eigendom van de heersende dynastie, óf ze werken er nauw mee samen. Negatieve berichtgeving over het koningshuis is er ongeveer net zo schaars als regen. Inwoners van het conservatieve koninkrijk hebben weinig of sterk gecensureerde toegang tot buitenlandse media.
İyad el-Baghdadi, een Saudische mensenrechtenactivist die zijn heil in Noorwegen heeft gezocht, noemt de Saudische aanvallen op Canada het "nieuwe normaal" binnen de Arabische wereld, na de jammerlijke mislukking van de Arabische Lente.
