De belastingdeal tussen de Amerikaanse koffieketen Starbucks en de Nederlandse fiscus is strijdig met de richtlijnen van de OESO, de internationale Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling.

Dit zegt de Europese Commissie vrijdag.

Door de belastingdeal verlenen de Nederlandse autoriteiten een voordeel aan Starbucks. Dat voordeel wordt ieder jaar verkregen en op een selectieve manier, staat in een brief van de Commissie aan de Nederlandse autoriteiten.

Brussel boog zich sinds juni al intensief over de Nederlandse belastingdeal met Starbucks. De commissie benadrukt dat het niet het algemene belastingsysteem in twijfel trekt. Maar het kan niet zo zijn dat lidstaten bedrijven toestaan minder belasting te betalen dan zij zouden moeten doen als de belastingregels eerlijk.

Debat over belastingontwijking

De kwestie rond Starbucks raakt aan een breder debat over fiscale voordelen die landen als Nederland, Luxemburg en Ierland verlenen aan multinationals.

Afgelopen juli gaf directeur Barbara Baarsma van onderzoeksbureau SEO al aan dat Nederland met zijn speciale fiscale voordelen voor multinationals het risico loopt op reputatieschade.

Nederland hanteert de zogenoemde deelnemingsvrijstelling, waardoor winsten van dochterbedrijven niet nog eens belast mogen worden. Op die manier wordt dubbele belastingheffing voorkomen, en dat is goed voor ons land dat erg afhankelijk is van internationale handel.

Maar de belastingregels hebben ook een keerzijde. De constructies die we hier hebben, kunnen ook gebruikt worden om helemaal geen belasting te betalen. Het is niet illegaal, maar gaat tegen de geest van de wet in, aldus Baarsma. En het kan het imago van Nederland is het buitenland schade berokkenen. Ons land wordt namelijk genoemd in het rijtje van belastingparadijzen.

Tweede Kamer verdeeld

Nederland loopt overigens niet uit de pas met andere landen als het Verenigd Koninkrijk, Zwitserland en Luxemburg, stelde de Algemene Rekenkamer in een begin deze maand verschenen rapport, dat is opgesteld op verzoek van de Tweede Kamer.

Grote multinationals zoeken overal in de wereld naar manieren om hun belastingdruk te verlagen. Nederland is aantrekkelijk omdat het winsten uit het buitenland niet nogmaals belast en en geen bronbelasting heft over rente en royalty’s. Die belastingontwijking kan wel gevolgen hebben voor de overheidsfinanciën in landen en voor de belastingdruk van het midden- en kleinbedrijf, dat niet de mogelijkheden heeft om de hele wereld over te zwerven met de bedrijfswinsten.

De Tweede Kamer is verdeeld over de interpretatie van rapporten over belastingontwijking. Volgens GroenLinks en de SP toont een rapport van de Algemene Rekenkamer aan dat Nederland een belastingparadijs is. De VVD ontkent dat ten stelligste.

Luxemburg en Ierland

De Europese Commissie kijkt in zijn onderzoeken, naast Nederland, vooral kritisch naar Luxemburg en Ierland. Afgelopen oktober meldde zakenkrant The Financial Times dat Brussel grote twijfels heeft over belastingafspraken tussen Luxemburg en internetwinkel Amazon. Die zouden neerkomen op illegale staatssteun.

Eerder kwam de commissie al met bezwaren tegen afspraken die Luxemburg heeft met de Italiaanse autofabrikant Fiat en tegen vergelijkbare deals die technologiegigant Apple sloot met de Ierse overheid.

Veel van de Luxemburgse belastingdeals zijn overigens gemaakt toen Jean-Claude Juncker premier en minister van Financiën van dat land was. Juncker is sinds 1 november voorzitter van de Europese Commissie en lag deze week onder vuur, omdat Brussel juist nu bezig is met onderzoeken naar belastingontwijking.

Volgens Juncker zelf is er geen sprake van eventuele belangenverstrengeling. Lees ook: Juncker ziet geen belangenconflict na LuxLeaks.

Bron: ANP/Z24

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl