TTIP lag al zwaar onder vuur, maar nu de Britten uit de Europese Unie stappen wordt het nog onwaarschijnlijker dat het vrijhandelsverdrag er komt: met de Brexit verdwijnt er een belangrijke voorstander van vrijhandel.

Het klinkt als een goed idee: de twee grootste handelsblokken ter wereld, de Verenigde Staten en de Europese Unie, willen regelgeving gelijktrekken, zodat het voor bedrijven nog makkelijker wordt om te handelen aan de andere kant van de oceaan.

Maar TTIP kampt met grote problemen: de onderhandelingen verlopen stroef. En de Verenigde Staten krijgt een nieuwe president die zeer kritisch op het handelsverdrag is: niet alleen Donald Trump, maar ook Hillary Clinton zet vraagtekens bij TTIP.

In Europa is er bovendien hevig verzet onder de bevolking: gevreesd wordt dat wordt gekozen voor de minst strenge regels, waardoor de strengere EU-regels over bijvoorbeeld het milieu het onderspit zullen delven.

En ook de Brexit is een klap. De Britten waren binnen de EU namelijk een van de belangrijkste voorvechters van vrijhandel. Nu de Britten uit de unie stappen, kunnen kritischere landen wel eens de overhand krijgen.

Volgens Wall Street Journal wordt er flink geruzied over Zuid-Europese producten zoals feta (Griekenland), parmaham (Italië) en champagne (Frankrijk). De landen willen graag dat die producten beschermd blijven, en liggen daarom regelmatig dwars. De Britten gaven daar volgens de zakenkrant tegenwicht aan. Zij zijn immers de grootste Europese handelspartner van de Amerikanen.

Minder Amerikaanse interesse

Ook van Amerikaanse kant is er minder interesse in TTIP nu de Britten de EU verlaten, stelt Dan Mullaney, de hoofdonderhandelaar van de Verenigde Staten, in WSJ. "De Europese markt is minder groot als de Britten er uitstappen", aldus Mullaney, die erop wijst dat een kwart van de Amerikaanse export naar Europa in Groot-Brittannië terecht komt.

Voor de Europese Unie wordt TTIP juist belangrijker, zo stelt Daniel Caspary, die voor de Duitse christen-democraten in het Europees Parlement zit. De omvang van de economie van de Europese Unie wordt immers minder groot als de Britten verdwijnen, en dat zou dan kunnen worden opgevangen door meer handel met de Verenigde Staten.

De EU wil sowieso haast achter de onderhandelingen zetten: in november zijn de Amerikaanse presidentsverkiezingen, en beide kandidaten - Trump en Clinton - zijn kritisch over het handelsverdrag. Ook komen er Franse en Duitse verkiezingen aan in 2017, wat de onderhandelingen kan compliceren.

De deal zou er daarom voor het eind van het jaar moeten liggen. Of dat mogelijk is, valt nog te bezien: in mei bleek uit gelekte documenten dat de partijen zijn er nog lang niet uit zijn.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl