• Het Britse pond is gedaald tot een niveau van minder dan 1,10 dollar per pond.
  • Aanleiding voor de nieuwe klap zijn dreigementen van de baas van de Britse centrale bank dat noodsteun om Britse staatsrentes te drukken binnenkort stopt.
  • De vraag is wel of de Bank of England dat ook echt aandurft, als er paniek ontstaat op financiële markten.
  • Lees ook: Britse pond zit nog steeds in de hoek waar flinke klappen kunnen vallen

Het Britse pond is dinsdag opnieuw sterk gedaald ten opzichte van de Amerikaanse dollar. Aanleiding was de boodschap van gouverneur Andrew Bailey van de Bank of England dat de centrale bank zijn speciale steun om paniek op de financiële markten te voorkomen niet zal verlengen. “Jullie hebben nog drie dagen en moeten dit oplossen”, zei hij in Washington. Na die boodschap daalde het pond ruim 1,7 procent tot onder de 1,10 dollar.

De vraag is wel hoe serieus het dreigement van Bailey is. Zakenkrant The Financial Times meldt op basis van bronnen bij de Britse centrale bank, dat er wel degelijk nog een bereidheid is om staatspapier op te kopen met geld van de centrale bank om zo de rente te drukken en paniek op financiële markten te voorkomen.

Eind september ontstonden er problemen toen de nieuwe Britse regering plannen ontvouwde voor lagere belastingen en tientallen miljarden aan energiesteun. Daarvoor wilden minister van Financiën Kwasi Kwarteng en premier Liz Truss veel geld lenen. De financiële markten schatten dat, vanwege de toch al hoge Britse staatsschulden, in als risicovol en de rente op staatsleningen schoot omhoog. Tegelijkertijd daalde het pond scherp.

De hoge rente op de staatsleningen zorgde op zijn beurt voor problemen bij Britse pensioenfondsen. Die hadden door middel van derivaten het risico op renteschommelingen afgedekt. Voor die derivaten moet echter geld worden betaald en toen de rente snel omhoog ging, moesten de pensioenfondsen plotseling veel geld bijleggen.

Omdat Truss en Kwarteng grotendeels vasthouden aan hun begrotingsplannen en daar geen doorberekening van de Britse begrotingswaakhond bij willen geven, is de situatie in de afgelopen twee weken nauwelijks veranderd. De pensioenfondsen zouden ook lang niet alle problematische derivaten en staatsleningen hebben kunnen verkopen. Critici wijzen er dan ook op dat als de bank of England zich na donderdag weer terugtrekt de markten weer zeer onrustig kunnen worden.

Bank of England koopt meer Britse staatsschuld op

De centrale bank van het Verenigd Koninkrijk gaf dinsdag aan meer obligaties op te kopen om paniek op de financiële markten te voorkomen. Die ingreep volgt op de nieuwe uitverkoop van Britse staatsleningen op maandag.

De Bank of England zal nu ook Britse schuldpapieren opkopen waarvan de rentebetalingen zijn gebaseerd op de inflatie. Hier zal dagelijks maximaal 5 miljard pond (5,7 miljard euro) naartoe gaan, naast de aankoop van andere Britse schuldpapieren voor nog eens 5 miljard pond.

De aankopen van de aan inflatie gelinkte obligaties lopen in principe tot 14 oktober. De Britse centrale bank benadrukte de omvang van zijn opkoopprogramma verder aan te kunnen passen zolang de marktomstandigheden daarom vragen.

Op financiële markten is de rente op 10-jarige Britse staatsleningen deze week weer naar een piekniveau van 4,3 procent gestegen.

Econoom Tobias Adrian van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) reageerde positief op het ingrijpen door de Britse centrale bank. Maar hij vreest dat zich elders op de wereld soortgelijke panieksituaties als in het Verenigd Koninkrijk kunnen voordoen. Hij signaleerde dat het overal veel moeilijker is geworden om beleggingen snel makkelijk van de hand te doen als je dat als belegger wil.

LEES OOK: Torenhoge hypotheeklast dreigt voor Britse huiseigenaren door financiële onrust – Britse centrale bank grijpt in