De Amerikaanse ambassadeur in Nederland bevestigt dat Amerika niet wil dat geavanceerde chipmachines van ASML aan China worden geleverd. “We hebben het aan de Nederlanders vrij duidelijk gemaakt: wij geloven dat dit bijzonder gevoelige technologie is, die niet thuishoort op bepaalde plaatsen”, zegt Pete Hoekstra in het FD.
Hoekstra reageert op de woorden van zijn Chinese collega Xu Hong. Die zei in dezelfde krant eerder deze week dat de relatie tussen Nederland en China gevaar loopt als het kabinet de export om politieke redenen blijft tegenhouden.
Dergelijke dreigende taal wil Hoekstra niet uitslaan. “Vrienden hoeven elkaar niet te bedreigen. Zo gaan wij niet met elkaar om”, zegt hij. “We begrijpen wel dat de Nederlandse overheid tussen twee vuren zit, en dat dit een heel moeilijk besluit is. Maar dat is nu eenmaal wat overheden iedere dag moeten doen: moeilijke besluiten nemen.”
De kwestie draait om zogeheten EUV-machines, die de productie van snellere microprocessoren en geheugenchips mogelijk maken. Nederland gaf ASML in 2018 een vergunning voor export van de hoogwaardige en peperdure apparatuur naar een Chinese klant, maar verlengde die vorig jaar niet.
Persbureau Reuters meldde begin deze maand op basis van ingewijden dat die beslissing volgde na druk vanuit de Verenigde Staten. De ASML-levering werd besproken tijdens het bezoek van premier Mark Rutte aan het Witte Huis afgelopen zomer.
EUV-machines vallen onder het Wassenaar Arrangement. Dit internationale verdrag beperkt de export van wapens naar bepaalde landen, maar ook van moderne technologie die voor militaire doeleinden kan worden gebruikt. Voor de uitvoer daarvan is daarom eerst goedkeuring uit Den Haag nodig.
