De poging om een kabinet samen te stellen dat leunt op de twee populistische Italiaanse partijen, Lega en de Vijfsterrenbeweging, is zondagavond gestrand.
De Italiaanse kandidaat-premier Giuseppe Conti heeft zijn opdracht om een regering te vormen teruggegeven. Dat heeft het presidentiële paleis zondag laten weten.
Volgens bronnen rond de coalitievorming gaat president Sergio Mattarella niet akkoord met de kandidatuur van euroscepticus Paolo Savona voor de functie van minister van Economie. M5S (Vijfsterrenbeweging) en de Lega, de partijen die samen een coalitie willen vormen, hadden Savona naar voren schoven.
Conte gaf zijn opdracht terug nadat hij met Mattarella had overlegd over de lijst met kandidaat-ministers. M5S-voorman Luigi Di Maio noemde het afwijzen van Savona ,,onacceptabel”. ,,Italië heeft een groot probleem en dat wordt democratie genoemd”, zei Di Maio.
Volgens de M5S-leider kunnen in Italië mensen die veroordeeld zijn voor belastingfraude of verdacht zijn van corruptie minister worden, maar ,,kan je geen minister van Economie worden als je kritiek op Europa hebt geleverd”.
Leider Matteo Salvini van de Lega zei dat de beoogde coalitiepartners de mogelijkheid zouden moeten hebben zelf de kandidaat-ministers voor een nieuwe regering aan te wijzen. ,,We hebben wekenlang dag en nacht gewerkt om een regering te vormen die opkomt voor de belangen van de Italianen'', zei Salvini. ,,Maar iemand - onder druk van wie? - heeft nee gezegd.''
De leider van de Lega zei dat ,,Italië geen kolonie is''. Volgens het Italiaanse persbureau ANSA vindt Salvini dat er nieuwe verkiezingen moeten komen.
Technocraat vormt mogelijk noodregering in Italië
De Italiaanse president Sergio Mattarella heeft een voormalig topfunctionaris van het Internationaal Monetair Fonds uitgenodigd om maandag langs te komen. Naar verluidt is de Italiaanse econoom Carlo Cottarelli de beoogde kandidaat om een noodregering te vormen, nu een politieke en constitutionele crisis in Italië dreigt.
Vlak nadat kandidaat-premier Giuseppe Conte zijn opdracht om een regering te vormen had teruggegeven, kreeg Cottarelli uit het presidentieel paleis een telefoontje voor een ontmoeting maandag. Waarschijnlijk om hem te vragen om een nieuwe regering te vormen.
Cottarelli was van 2008 tot 2013 directeur fiscale zaken bij het IMF. Verwacht wordt dat een technocratische regering onder zijn leiding alleen voor de korte termijn is bedoeld. De meerderheid binnen het parlement had namelijk al aangegeven niets te voelen voor een dergelijk zakenkabinet.
Zorgen op financiële markten over Italië
Financiële markten waren afgelopen week niet gerust op de ontwikkelingen in Italië: de rente op Italiaanse staatsobligaties liep vrijdag verder op, toen de naam van anti-euro econoom Savona rondzong als kandidaat-minister van Financiën.
Vrijdag lag de marktrente voor de tienjarige staatslening op ruim 2,5 procent. Dat is ruim 2 procentpunt hoger dan de marktrente voor de vergelijkbare Duitse staatslening.
Zowel Lega als de Vijfsterrenbeweging hebben zich in het verleden eurosceptisch uitgelaten. Gelet op de omvang van de Italiaanse economie en de hoogte van de staatsschuld, zou een financiële crisis in Italië een totaal andere proportie hebben vergeleken met de Griekse crisis van enkele jaren geleden.
Maar voorlopig ligt alles weer open: een nieuwe gang naar de stembus behoort ook tot de mogelijkheden.
