Door een golf van plofkraken moet een groeiend aantal dorpen in Nederland het stellen zonder pinautomaat. De Rabobank besluit steeds vaker om geen automaat meer terug te plaatsen na een kraak.

In het Noord-Brabantse Noordhoek werd in maart bij een zogenoemde plofkraak de enige pinautomaat samen met de complete voorgevel van het aanliggende pand weggeblazen door criminelen. Een maand later werd bevestigd wat de Noordhoekers hadden gevreesd: de Rabobank was niet van plan om een automaat terug te gaan plaatsen. Volgens een verklaring van de Rabobank vanwege de veiligheid en het “geringe gebruik”. In een nabijgelegen dorp kan wel worden gepind.

De dorpsraad van Noordhoek is samen met een lokale partij en krant een posteractie begonnen om de geldautomaat terug te krijgen. “Het is lastig als je ‘s ochtends naar je werk gaat en niet de mogelijkheid hebt om geld te pinnen,” zegt Gina Stijger van de dorpsraad. Ook maakt Stijger zich zorgen om de ouderen, die bij wijze van compensatie de komende twee jaar gebruik kunnen maken van een gratis geldbezorgservice van de Rabobank. Maar daarna moeten ook zij naar het naburige dorp.

In 2011 waren er 113 plofkraken, dat is het laten ontploffen van een pinautomaat bij een roofactie. Volgens de Nederlandse Vereniging van Banken zijn dat er 21 meer dan het jaar daarvoor. Het aantal ramkraken, waarbij een auto in tegen een pinautomaat wordt geramd, daalde wel van 18 naar 6.

Bij plofkraken rammen criminelen vaak met een auto een pinautomaat en breken de automaat daarna met een gasexplosie open. Voor enkele regiokantoren van de Rabobank is het veiligheidsrisico voor omwonenden reden genoeg om de automaat te sluiten.

Pinautomaten weg

Uit een inventarisatie van Business Insider blijkt dat er dit jaar zeker 16 pinautomaten van de Rabobank vanwege het risico voor plof- en ramkraken zijn gesloten. In sommige gevallen waren er naast dit veiligheidsrisico meerdere redenen voor een sluiting.

Business Insider kwam aan het cijfer aan de hand van nieuwsberichten in verschillende media en een rondvraag bij regiokantoren van de bank die dit jaar slachtoffer zijn geweest van ram- of plofkraken. De Rabobank zegt zelf geen centraal cijfer bij te houden.

De meeste pinautomaten zijn verwijderd na een plofkraak, enkele anderen zijn uit voorzorg weggehaald. Er zijn daarbij voorbeelden van Rabobankautomaten die na sluiting zijn ondergebracht bij een lokale ondernemer, zoals de supermarkt in de buurt. Hierdoor neemt de kans op plofkraken drastisch af, maar is het niet meer mogelijk om buiten winkeltijden te pinnen.

Achterhoek rampenregio

Een groot deel van de gesloten pinautomaten stonden in de Achterhoek, waar zes flappentaps zijn verwijderd. “Na een toename in het aantal skimming- en plofkraak-incidenten, besloten we om kritisch te gaan kijken naar onze geldautomaten,” licht Jelmer Faas van het verantwoordelijke regiokantoor Rabobank Graafschap-Noord toe.

Volgens Faas is er eerst gekeken naar de veiligheid van omwonenden, omdat de automaten vaak in gevels van winkelpanden zitten. “Vervolgens hebben we ook de kosten afgewogen tegenover het aantal transacties van de pinautomaat en als dit alles negatief uitpakte, hebben we gekozen om deze te verwijderen,” aldus Faas.

Voordat de pinautomaten in de Achterhoek werden verwijderd, is er volgens Faas ook gekeken naar andere veiligheidsmaatregelen. “Maar criminelen vinden altijd wel een manier om die te omzeilen. Zo is er een gasneutralisatiesysteem beschikbaar (dat gas onschadelijk maakt red.), maar dat wordt door criminelen omzeild door de pui in te rammen,” aldus Faas.

Geen acties andere banken

De andere grote Nederlandse banken, ABN Amro, SNS en ING, zien nog geen reden zien om bankautomaten te verwijderen uit voorzorg voor plofkraken.

SNS en ING zeggen al voldoende veiligheidsmaatregelen te hebben genomen en hebben daarbij een groot gedeelte van hun pinautomaten in de HEMA (SNS) en Albert Heijn (ING) staan, waar het risico op plofkraken aanzienlijk lager is. ABN Amro wordt vergeleken met de Rabobank nauwelijks getroffen door plof- en ramkraken.

De laatste jaren hebben criminelen vaker pinautomaten van de Rabobank gesloopt. Dat komt onder meer omdat veel pinautomaten in kleine dorpskernen zitten, waar ram- en plofkrakers vaker toeslaan.

Volgens Stijger van de dorpsraad in Noordhoek is dit niet de enige reden en ziet Rabobank simpelweg te weinig brood in haar ruim 1000 inwoners tellende dorp. “Rabobank had al besloten dat de automaat niet terug zou komen, voordat ze met ons hadden gesproken.”