De Turks-Amerikaanse econoom Nouriel Roubini, die in 2006 de kredietcrisis
correct voorspelde, zei vorige week dat ook hedgefondsen binnenkort massaal
zullen omvallen als gevolg van de crisis.

Dat is geen loos alarm, en niet alleen omdat Roubini vaker gelijk heeft
gehad.

Hedgefondsen staan erom bekend dat ze altijd op de een of andere manier
profiteren van de bewegingen op de financiële markten. Of de koersen nu
stijgen of dalen, door de juiste posities in te nemen, blijven de fondsen
winstgevend .Hierdoor zijn de fondsen in jargon een ‘safe bet’; een veilige
gok.

Maar van die mythe blijft nu weinig over.

Veel hedgefondsen financierden hun aankopen op de financiële markten deels met
leningen. Die herfinancierden ze dan regelmatig. In andere woorden: ze
sloten opnieuw kortlopende leningen af. Dat kon zolang de rente laag was en
de bedrijfswinsten hoog.

Maar aan die lage rentes is een eind gekomen en de hedgefondsen hebben, net
als banken, grote moeite met herfinancieren. Maar de bestaande leningen
moeten wel afgelost, en dus moeten ze aandelen verkopen om aan hun
schuldeisers tegemoet te komen.

Dat versterkt volgens handelaren en analisten al dagen de neergaande lijn op
de beurzen: hedgefondsen die bij bosjes aandelen lozen.

Hedgefondsen doen het al bijna een jaar slechter dan de indexen. Neem
de Amerikaanse S&P 500 index, de verzameling grootste beursgenoteerde
bedrijven in de VS.

Wie kijkt naar het gemiddelde resultaat van de S&P 500 index over de
periode van 1 januari tot 29 september, ziet een waardedaling van 17,3
procent.

De hedgefondsen deden het nog slechter. De HFRX Global Hedge Fund Index
laat een daling zien van 19 procent.

De daling versnelde de afgelopen twee maanden, vooral in september, toen de
kredietcrisis een hoogtepunt bereikte. Dat geeft volgens analisten aan dat
de financiële nood bij hedgefondsen groot is.

Hedgefondsen onderscheiden zich van elkaar door de verschillende strategieën
die ze volgen.

Het zijn er behoorlijk wat, teveel om hier op te noemen, maar wie de
toonaangevende CSFB/Tremont Hedge-index bekijkt op welke strategieën
recentelijk leidden tot verlies, ziet dat alle strategieën tot verliezen
leidden - behalve de relatief veilige 'managed futures'.

Managed futures-fondsen nemen posities in bijvoorbeeld staatsobligaties,
grondstoffen-indexen en opties op futures. Dat maakt ze minder kwetsbaar
voor schommelingen op de effectenbeurzen.

Een voorbeeld van hoe het mis kan gaan voor hedgefondsen die meer
risico nemen, was de 'Moeder aller Short Squeezes' rond Volkswagen.

Volkswagen wachtte eind september op een overnamebod van Porsche. Hedgefondsen
gingen short op de aandelen Volkswagen. Ze rekenden op een tegenvallende
biedprijs en gokten erop dat het aandeel Volkswagen zou zakken.

Mede vanwege de toen al ingezette financiële crisis zagen de fondsen
Volkswagen als een veilige haven.

Maar toen het bod van Porsche dan eindelijk kwam, was dat beter dan
verwacht. In plaats van te dalen, stegen de aandelen Volkswagen in waarde op
de DAX in Frankfurt.

De hedgefondsen moesten als een gek hun posities dekken door
Volkswagen-aandelen in te kopen waardoor het aandeel Volkswagen op één dag
190 procent steeg.

En afgelopen maandag was het wéér raak: hedgefondsen gingen weer
massaal short op aandelen Volkswagen. En weer gingen net zo massaal het
schip in. Porsche bleek meer dan 70 procent van de aandelen Volkswagen in
handen bleek te hebben. De aandelen bleken plots schaars.

Weer moesten posities afgedekt worden en het aandeel Volkswagen schoot bijna
200 procent omhoog op de DAX.

Een aandeel Volkswagen kostte aan het einde van de handel op maandag meer dan
600 euro. Ter vergelijking: voor hetzelfde aandeel moest begin september nog
iets meer dan 200 euro neergeteld worden.

Door al deze enorme bewegingen steeg de marktkapitalisatie van
Volkswagen - de waarde van het bedrijf uitgedrukt in de waarde van de
aandelen maal de hoeveelheid aandelen - naar meer dan 171 miljard euro.

Het is een voorbeeld van de huidige paniek in hedgefondsenland. Zodra er een
aandeel is waar een paar fondsmanagers op duiken, ruiken anderen dat en
rennen ze er massaal achteraan, met absurde taferelen als Volkswagen als
gevolg.

En het toekomstbeeld is niet rooskleurig voor de hedgefondsen. De
kredietmarkt zit nog steeds vast en beleggers prijzen massaal een stevige
recessie in. De financiële markten lijken eerst een bodem te willen vinden,
alvorens weer voorzichtig de weg omhoog op te zoeken.

Maar waar is die bodem? En hoeveel hedgefondsen moeten er eerst omvallen?

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl