Grootse gebouwen zijn vaak ware kunstwerken, belevenissen die verder gaan dan de oorspronkelijke functie die ze kregen toebedeeld.
Business Insider maakte een lijst van 30 gebouwen die de grenzen binnen de architectuur oprekten.
Het oudste gebouw dat we vandaag de dag kennen is Göbekli Tepe (Navelberg) in het huidige Turkije. Ongeveer 9500 voor Chr. werd het gebouwd. Archeologen weten nog niet precies wat de functie van het bouwwerk was, maar waarschijnlijk was het voor religieuze doeleinden bedoeld.
Helemaal aan de andere kant van het spectrum: de afgelopen jaren hebben we veel futuristische exemplaren gezien, zoals het Fulton Center in New York…
… en de Penleigh en Essendon Grammar School in Melbourne, Australië.
De Gouden Tempel in Amritsar, India, is een adembenemend bouwwerk dat in de gelijknamige rivier lijkt te drijven.
's Nachts is de tempel nog indrukwekkender.
Mocht je maag het aan kunnen, dan is het Taktsang Palphug-klooster de moeite van het bezoeken waard. Het bouwwerk zit tegen een rots in Bhutan's parovallei geplakt. De naam Taktshang betekent Tijgernest.
De Las Lajas-basiliek in Narino, Colombia, is net zo mystiek. Het gebouw lijkt met de zwaartekracht te spelen.
Antoni Gaudí heeft zijn Sagrada Família nooit af gezien - sterker nog: er wordt nog altijd gebouwd.
De binnenkant is net zo indrukwekkend als het exterieur.
Het Flatiron Building in New York was één van de eerste wolkenkrabbers van de stad...
... net als het Woolworth Building. Dit was het hoogste gebouw in de wereld van 1913 tot 1930.
In Onomichi, Japan, gaan koppels vaak naar de Ribbon Chapel voor hun bruiloft.
Ook de Light of Life-kerk staat tussen het groen, in Seoul, Zuid-Korea.
Aan de binnenkant ziet de kerk er totaal anders uit.
De Marina City-appartementen in Chicago waren uniek in hun soort. In 1964 was het het eerste gebouw met meerdere functies én de eerste wolkenkrabber die met een kraan werd gebouwd.
Niet alle gebouwen gaan de hoogte in. De Temppeliaukio-kerk in Helsinki is ondergronds uit steen gehouwen, maar krijgt toch veel daglicht binnen.
De kerk van St. George in Lalibela, Ethiopië, werd uit een steen gehouwen in de 12de-eeuw.
Enkele van de meest indrukwekkende gebouwen gaan helemaal op in hun omgeving. Zo reflecteert het Turninn-gebouw in Reykjavik de pracht van IJsland.
Mies van der Rohe gebruikte minimale lijnen en open ruimtes om gebouwen te ontwerpen die lijken te zweven. Zoals hier, de Neue Nationalgalerie in Berlijn uit de jaren '60.
Berlijn is ook het Mekka van de elektronische muziek: de club Berghain is een typisch voorbeeld van stalinistische architectuur.
Een bouwwerk op laten gaan in de omgeving is één van de oudste idealen in de architectuur. Hier het Gouden Paviljoen Tempel in het Japanse Kyoto...
... en het subtielere Zilveren Paviljoen.
De moskee van Djenné in Mali is het grootste bouwwerk gemaakt van leem ter wereld. Het gebouw biedt plaats voor drieduizend gelovigen.
De Sjeik Zayed-moskee in Abu Dhabi is de grootste moskee in de Verenigde Arabische Emiraten en de op zeven na grootste moskee ter wereld.
Het Centre Pompidou in Parijs is een postmodern meesterwerk: het laat alle leidingen van het gebouw zien.
Zo rond 1200 werd het Kathedraal van Chartes in het noorden van Frankrijk gebouwd, een typisch voorbeeld van Gotische architectuur. Let ook even op de prachtige beelden boven de ingang...
... en het orgel binnen.
Misschien wel nog indrukwekkender is de Blauwe Moskee in Istanbul. Dit werd in 1600 gebouwd ten tijde van het Ottomaanse Rijk.
Het interieur bestaat uit meer dan 200.000 met de hand geschilderde tegels.
Slot Neuschwanstein in de Duitse regio Bavaria inspireerde Walt Disney bij het tekenen van het kasteel van Doornroosje.
Trinity College in Dublin is een prachtige universiteit.
Het gebouw heeft een adembenemende bibliotheek die, niet heel toevallig, de Long Room heet.
Het Keizerlijke Paleis - ofwel de Verboden Stad - is het ultieme toonbeeld van Chinese architectuur.
Hier zetelde van 1420 tot 1912 de regering van het land.
Het interieur blijft indrukwekkend.
... net als de details.
Vandaag de dag vind je de meest moderne architectuur in Beijing, zoals de CCTV Tower (ontworpen door OMA, het bureau van de Nederlandse toparchitect Rem Koolhaas).
Voor de Hongkong Polytechnic University deed Zaha Hadid wat ze het beste kan: van de harde lijnen van het modernisme iets organisch maken.
Machu Picchu is het beste voorbeeld van Inca-architectuur. Archeologen denken dat het rond 1450 gebouwd is.
Sydney's Opera House is met recht de ambassadeur van de Australische architectuur. Het werd ontworpen door
LEES OOK: Dit Rotterdamse huis is gemaakt van 15 ton bouwafval: glas, dakpannen en… toiletpotten