Het laatste dat je wilt tijdens een sollicitatiegesprek is een bal met verraderlijk veel effect naar je toe geslingerd krijgen.
Maar als je zo’n gesprek hebt met een van de iconische succesondernemers van deze tijd, kun je jezelf maar beter goed op zo’n zwabberbal voorbereiden.
Veel van die CEO’s houden er namelijk van om hun sollicitanten vragen te stellen die ogenschijnlijk niets van doen hebben met de baan waar het om gaat.
Het lijkt erop dat er een simpele verklaring is voor die tactiek.
Als je veel ervaring hebt met sollicitatiegesprekken, ben je waarschijnlijk behoorlijk goed geworden in het jezelf verkopen. Rattige, onverwachte vragen dwingen jou om een paar meter dieper te gaan. Om eerlijk te worden, creatief te denken of je aanleg voor logica te demonstreren.
Hier volgen elf van zulke vragen.
'Ben jij zelf de slimste persoon die je kent?' - Larry Ellison (Oracle)
Zoals de Dartmouth business-hoogleraar Sydney Finkelstein beschrijft in zijn nieuwe book Superbosses, rekruteert Larry Ellison, president-commissaris en CTO van Oracle, alleen uitzonderlijk getalenteerde en intelligente medewerkers, en heeft hij daarom zijn personeelswervers geïnstrueerd deze vraag te stellen.
Als de kandidaat "ja" antwoordt, wordt hij of zij aangenomen. Antwoordt hij "nee", dan vraagt de werver: "Wie is dan wel de slimste persoon die jij kent?", om vervolgens die persoon in dienst te nemen, zoals Business Insider al eerder berichtte.
Volgens Finkelstein zijn "superbosses" als Ellison zodanig overtuigd van hun eigen kwaliteiten dat zij niet bang zijn voor collega's die hen in de schaduw kunnen stellen. Sterker nog, zij zijn bewust op zoek naar sollicitanten die intelligenter zijn dan zij omdat zulke werknemers hen zullen uitdagen met betere ideeën op de proppen te komen, en met betere oplossingen voor problemen.
'Hoe maf ben jij, op een schaal van één tot tien?' - Tony Hsieh (Zappos)
Een van Zappos' kernwaarden is "gein en een beetje malligheid scheppen", zo vertelde CEO Tony Hsieh aan Business Insider.
Om er zeker van te zijn dat hij de juiste kandidaten selecteert, stelt Hsieh altijd de vraag: "Hoe maf ben jij, op een schaal van één tot tien?" Hij zegt dat het cijfer er niet zoveel toe doet, en dat het hem vooral gaat om hoe mensen deze vraag beantwoorden. "Dat neemt niet weg dat als je jezelf een één geeft, je waarschijnlijk iets te stijf bent voor de Zappos-cultuur", zegt hij. "Geef je jezelf een tien, dan zou je zelfs voor ons wel eens iets té psychotisch kunnen zijn."
Een andere vraag die Zappos bijna altijd stelt aan kandidaten is: "Hoe gelukkig ben je in het leven, op een schaal van één tot tien?" Wederom doet het cijfer er minder toe. Maar als je jezelf een één geeft, weet je niet waarom je af en toe tegenslagen ondervindt (en ben je waarschijnlijk sterk geneigd om anderen daarvan de schuld te geven). En als je jezelf een tien geeft, begrijp je niet waarom je zo vaak meevallers hebt (en kamp je waarschijnlijk met een gebrek aan zelfvertrouwen).
'Je staat op het aardoppervlak. Je loopt één mijl naar het zuiden, één mijl naar het westen en één mijl naar het noorden. Je komt precies daar uit waar je begon. Waar ben je?' - Elon Musk (Tesla)
Volgens de biografie "Elon Musk: Tesla, SpaceX, and the Quest for a Fantastic Future" plaatst de CEO van Tesla en SpaceX sollicitanten graag voor dit raadsel om hun intelligentie te testen.
Er zijn meerdere correcte antwoorden; een ervan is "de Noordpool".
'Wat was het laatste verkleedpak dat je hebt gedragen?' - David Gilboa (Warby Parker)
Het doet er niet zoveel toe wat je droeg, vooral waarom je het droeg. Als de uitleg door de kandidaat aansluit bij Warby Parker's kernwaarde dat zij "gein en eigenzinnigheid inbrengen in hun werk, hun leven en alles wat zij doen", dan maakt hij een goede kans op een vaste aanstelling.
"Onze ervaring is dat mensen die gein brengen op de werkvloer gemakkelijker een aanhang van followers creëren", zegt Warby Parker's mede-oprichter en co-CEO David Gilboa tegen Iris Mansour van Quartz.
'Stel dat je een dier bent. Welk dier zou jij dan willen zijn?' - Stormy Simon (Overstock)
"Het koninkrijk der dieren strekt zich wijd en zijd uit, en iedereen kan zich wel identificeren met een dier waarvan zij denken dat het hun eigen persoonlijkheid en karaktertrekken het beste belichaamt", zegt Stormy Simon, de CEO van Overstock, tegen Business Insider.
"Er zijn zo oneindig veel verschillende menselijke eigenschappen. Waar in het dierenrijk iemand zichzelf plaatst, en waarom, geeft echt een dieper inzicht in de persoon die de vraag beantwoordt. Om maar wat te noemen: het enkele feit dat je van honden houdt, hoeft nog niet te betekenen dat je jezelf met een hond identificeert", legt ze uit.
De meeste waarde hecht zij aan antwoorden waarin de kandidaat een dier uitkiest waarvan hij denkt dat het staat voor de eigenschappen die hem het beste kenmerken. "Mensen kiezen vaak hetzelfde dier als andere kandidaten, maar de karaktereigenschappen die zij beschrijven zijn altijd weer anders", zegt Simon. Maar dat betekent nog niet dat alle antwoorden goed zijn.
"Eén keer zei een kandidaat dat hij zichzelf identificeerde met een rode panda omdat iedereen denkt dat ze zo aandoenlijk en knuffelbaar zijn, terwijl ze in feite gewoon lui zijn. Ondanks dat antwoord hebben we hem toch aangenomen, maar onze wegen scheidden zich alweer binnen drie weken. Daaruit blijkt toch wel hoe belangrijk deze vraag is."
Hootsuite-topman CEO Ryan Holmes vraagt zijn kandidaten ook graag: "Wat is jouw nauwste geestverwant in het dierenrijk?"
Zoals hij vertelt aan de schrijver Jeff Haden: "Tijdens het sollicitatiegesprek met mijn huidige persoonlijk assistent vroeg ik haar wat haar favoriete dier is. 'De eend', antwoordde zij. 'Omdat hij uiterlijk rustig lijkt en onderhuids als een gek werkt om alles gedaan te krijgen.' "
"Ik vond dat een fantastisch antwoord en een perfecte beschrijving van wat het werk van een PA inhoudt. Volledig ten overvloede vertel ik erbij dat ze nu een jaar voor ons werkt en geweldig is in wat ze hier moet doen", zegt Holmes tegen Haden.
'Wat zou de persoon die jou het dierbaarst is in je leven antwoorden als ik hem of haar vroeg wat hij jouw beste eigenschap vindt, en welke eigenschap van jou hem totaal gek maakt?' - Kat Cole (FOCUS Brands)
Kat Cole, Group President van FOCUS Brands, vertelt Adam Bryant van The New York Times in een interview dat zij graag eerst observeert hoe sollicitanten omgaan met de andere mensen in de wachtkamer voordat zij hen vragen gaat stellen.
"Ik vraag mensen om de kandidaat iets te drinken aan te bieden om te zien of zij van nature dankbaar zijn als hun medemensen zoiets doen", vertelt zij aan Bryant. "Degene die ik dat vraag maakt aantekeningen en geeft die dan aan mij. Als de kandidaat vervolgens mijn werkkamer binnenkomt, heb ik daar een dik pak papier uitgestrooid tussen de deur en de vergadertafel. Ik wil weten of de kandidaat die papieren opraapt. Ik zal hem er niet aan opknopen, maar het geeft me wel een gevoel hoeveel oog voor details hij heeft."
Na wat eerste gekeuvel zegt ze vervolgens: "Vertel me eens over de dierbaarste persoon in je leven bij wie je geen bezwaar voelt mij over hem of haar te vertellen. Wat zou die persoon antwoorden als ik hem zou vragen wat hij beschouwt als jouw beste eigenschap?"
Daarna vraagt ze: "Welke eigenschap van jou stoort die persoon het meest? Van welke eigenschap zou hij het liefste wat minder bij jou zien?"
"Mensen vinden het prima om daarover te praten omdat ik over henzelf praat via iemand anders, en via de mening van iemand anders", vertelt ze aan de Times.
'Vertel mij iets dat waar is, maar waarover bijna niemand het eens is met jou' - Peter Thiel (investeerder)
De mede-oprichter van PayPal, managing partner van het Founders Fund en president van Clarium Capital Peter Thiel is altijd op zoek naar mensen die niet bang zijn om voor hun mening uit te komen, schrijft Business Insider's Aaron Taube.
Om zulke mensen te vinden, stelt hij sollicitanten en ondernemers die geld van hem willen altijd dezelfde vraag om het gesprek op gang te brengen: "Vertel mij iets dat waar is, maar waarover bijna niemand het eens is met jou."
In een interview met Forbes uit 2012 legde Thiel uit waarom dit zijn favoriete vraag is: "Het is een soort test voor oorspronkelijk denken, en in zekere zin ook voor je moed om voor je mening uit te komen in de context van een gesprek waarbij voor jou veel op het spel staat."
'Wat zou je doen in het geval van een zombie apocalyps?' - Ashley Morris (Capriotti's Sandwich Shop)
Deze vraag lijkt te belachelijk om te stellen. Toch wordt hij voorgelegd aan iedere sollicitant naar een baan bij Capriotti's Sandwich Shop, een restaurantketen die in heel de VS actief is. CEO Ashley Morris zegt dat het de beste manier is om vast te stellen hoe mensen zich gedragen onder stress.
"Hét goede antwoord bestaat eigenlijk niet, en daarom is het interessant om iemands mening te horen en te zien hoe ze al improviserend denken", legt Morris uit. "Onze hoop is dat wij zo inzicht krijgen in de persoonlijkheid van de kandidaat en in wat werkelijk belangrijk is voor hem, welke morele afwegingen hij maakt en of hij zal passen in onze bedrijfscultuur."
'Een hamer en spijker kosten $ 1,10, en de hamer kost één dollar meer dan de spijker. Wat kost de spijker?' - Jeff Zwelling (ZipRecruiter)
Jeff Zwelling, COO van de banenzoekmachine ZipRecruiter, zegt dat hij vaak zijn toevlucht neemt tot strikvragen tijdens sollicitatiegesprekken om een beter idee te krijgen wie de kandidaat werkelijk is.
Bovenstaande zwabberbal-wiskundevraag is een voorbeeld van de hinderlagen waarmee hij kandidaten graag midden in een gesprek mag overvallen.
"Sommige kandidaten antwoorden meteen: 'Tien cent!', wat duidelijk fout is", vertelt hij aan Business Insider. "Ze hoeven niet per se precies het goede antwoord te geven - dat is: een nickel, ofwel vijf dollarcent - , maar ik wil op zijn minst het denkproces zien waarmee zij tot het goede antwoord denken te komen."
Zwelling zegt dat hij heel goed begrijpt dat wiskunde niet ieders grootste kracht is, maar hij wil dat iedere kandidaat begrijpt dat "tien cent een al te gemakkelijk antwoord is, en dat ik de vraag niet zou stellen als het antwoord zo simpel zou zijn".
'Wat is jouw favoriete citaat?' - Karen Davis (Hasbro)
Karen Davis, Senior Vice-President Global Philanthropy and Social Impact bij de speelgoed- en spelletjesreus Hasbro, vertelt Business Insider dat haar werk draait om teruggeven, en dat zij dus op zoek is naar kandidaten met "een oprechte passie en doel in hun leven". De vraag naar hun favoriete citaat, zegt zij, helpt haar te bepalen wie de kandidaat werkelijk is en waar hij echt om geeft.
Er is niet één antwoord dat goed is. Davis wil vooral een antwoord horen, zegt zij tegen Business Insider.
"Als je nadenkt over de grote leiders van de wereld, dan herinneren wij ons het beste degenen die echt hun nek hebben uitgestoken om verandering op gang te brengen", zegt zij. Zij verlangt van haar kandidaat-collega's dat zij dat voorbeeld willen volgen. "Ik wil zien dat iemand altijd heeft gezocht naar bronnen van inspiratie."
'Hoe zou jij geld kunnen verdienen met een ijskraam in Central Park?' - Yasmin Green (Jigsaw)
Yasmin Green is hoofd onderzoek en ontwikkeling bij Jigsaw, de tech-broedkast van Alphabet die vroeger Google Ideas heette. Zij heeft een voorkeur voor creatieve, onafhankelijke denkers, en probeert een idee te krijgen van het improvisatievermogen van kandidaten door hen te vragen hoe zij een denkbeeldige ijskraam zouden runnen.
"Ik ben nieuwsgierig naar hoe mensen omgaan met ambiguïteiten en of ze er plezier in scheppen om tastend en zoekend hun weg te vinden", zegt zij.
Om een baan te krijgen bij Google, zo voegt Green daaraan toe, "moet je ook bereid zijn om het uitgangspunt van de vraag ter discussie te stellen".
